فکت‌نامه | Factnameh

شاخ‌دارهای پس از جنگ

در قسمت ۲۲۴ پادکست هفتگی فکت‌نامه، ابتدا آمارهای کوتاهی از عملکرد فکت‌نامه در روزهای جنگ اخیر را مرور کردیم و سپس درباره ویدیوی منتسب به انفجار سردر زندان اوین، توضیحاتی دادیم.
گمانه‌زنی‌ها و واکنش‌ها درباره محل اقامت علی خامنه‌ای از ابتدای جنگ تا امروز، باعث شد تا یک سخنرانی قدیمی از او بازنشر زیادی پیدا کند. درباره این موضوع و فکت‌چک آن صحبت کرده‌ایم.
افت نرخ هش‌ریت بیت‌کوین دنیا در زمان قطع اینترنت ایران، از موضوعات مورد توجه کاربران در روزهای اخیر بود که به آن پرداخته‌ایم.
ادعای تسنیم درباره عکسی که در «رادیو فردا» منتشر شده بود، ادامه روند انتشار ویدیوهای قدیمی و جعلی در صداوسیما، ویدیوی وایرال‌شده منتسب به ورود کماندوهای اسرائیلی به ویرانه‌های فردو، جعل خبر درباره تلفات اسرائیل در جنگ اخیر و تصویر نادرست منتسب به خسارت‌های موسسه وایزمن اسرائیل، از جمله دیگر سوژه‌های این قسمت هستند.
گزارش تازه‌ترین گردهمایی فکت‌چکرها (گلوبال‌فکت) را در ادامه این قسمت خواهید شنید.
پس از آن، سه ادعای حوزه سلامت را مرور می‌کنیم که قبل از شروع جنگ درستی‌سنجی کرده بودیم، اما فرصتی برای مرور آنها پیش نیامده بود.
 
00:01:30 مقدمه
00:03:36 آمارهایی از عملکرد فکت‌نامه در روزهای جنگ
00:08:05 درباره حمله اسرائیل به زندان اوین چه می‌دانیم؟
00:10:32 ادعای خامنه‌ای درباره پنهان شدن رهبران آمریکا بعد از ۱۱ سپتامبر
00:19:57 آیا کاهش هشت‌ریت بیت‌کوین ارتباطی با قطع اینترنت ایران دارد؟
00:25:50 ماجرای چاپ عکس استاندار یزد به اسم «دانشمند هسته‌ای»
00:27:39 ویدیوهای قدیمی و ساخته هوش مصنوعی در صداوسیما
00:28:34 ویدیو نادرست از ادعای ورود کماندوهای اسرائیل به فردو
00:31:35 برعکس‌کردن خبر تعداد تلفات در حملات اسرائیل به ایران
00:34:52 انتساب تصاویر تخریب پایگاه موشکی تبریز به «وایزمن» اسرائیل
00:36:03 گزارشی از تازه‌ترین گردهمایی گلوبال‌فکت
00:44:50 ادعای شبه‌علمی و خطرناک تاثير رژيم قلیایی بر درمان سرطان
00:47:46 ادعای نادرست درباره بی‌اثر و مضربودن کرم ضدآفتاب
00:49:55 ادعای شاخ‌دار درباره اثر دانه انار بر سرطان
00:53:29 کامنت‌ها
 
پادکست فکت‌نامه را فرهاد و رضا اجرا می‌کنند که به ترتیب سردبیر و عضو تحریریه سایت فکت‌نامه‌اند. گفت‌وگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته، نادر صمدی تهیه‌کننده پادکست است و آرین و شان نیز در تولید این قسمت به ما کمک کرده‌اند.
پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید.
فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم:
فهرست و تعریف نشان‌های فکت‌نامه
ویدئوهای آموزشی مکتب‌خانه
درباره حمله اسرائیل به زندان اوین چه می‌دانیم؟
ادعای خامنه‌ای درباره پنهان شدن رهبران آمریکا بعد از ۱۱ سپتامبر
آیا کاهش هشت‌ریت بیت‌کوین ارتباطی با قطع اینترنت در ایران دارد؟
ماجرای جالب چاپ عکس استاندار یزد به اسم «دانشمند هسته‌ای»
ویدیوهای قدیمی و ساخته هوش مصنوعی در صداوسیما
ویدیو نادرست از ادعای ورود کماندوهای اسرائیل به فردو
برعکس‌کردن خبر تعداد تلفات در حملات اسرائیل به ایران
انتساب تصاویر تخریب پایگاه موشکی تبریز به موسسه وایزمن اسرائیل
ادعای شبه‌علمی و خطرناک تاثير رژيم قلیایی بر درمان سرطان
ادعای نادرست درباره بی‌اثر و مضربودن کرم ضدآفتاب
ادعای شاخ‌دار درباره اثر دانه انار بر سرطان
کانال پادکست «هزارداستان بودجه» در کست‌باکس

«آتش‌بس»

قسمت ۲۲۳ پادکست فکت‌نامه در شرایطی ضبط شد که حدود یک روز از شروع آتش‌بس میان جمهوری اسلامی ایران و اسرائیل گذشته بود.
ادعای کشته‌شدن نصرالله و سنوار بعد از آتش‌بس با اسرائيل و فایل صوتی منتسب به صحبت‌های پزشکیان در شب آتش‌بس، دو فکت‌چکی است که با تحولات اخیر مرتبط است.
ادعای قطع سراسری اینترنت در اسرائيل در روزهای جنگ، از جمله ادعاهایی است که به طور گسترده در رسانه‌های داخل ایران منتشر شده بود، اما توضیح دادیم که چرا به آن نشان شاخ‌دار دادیم.
بعد از تمام تصاویر نادرستی که به رهگیری و انهدام جنگنده‌های اف۳۵ اسرائیل در ایران نسبت داده شده بود، به‌تازگی ویدیویی دست به دست شده که همین ادعا را تکرار می‌کند. توضیح داده‌ایم که چرا این ویدیو نیز هیچ ارتباطی با این جنگنده‌ها ندارد.
ویدیوی هولناک حمله یک مرد به یک کودک خردسال در فرودگاهی در مسکو بسیار پربازدید شده بود؛ ویدیویی که واقعی است اما ادعاهای نادرستی درباره آن مطرح شده بود تا به نوعی آن را به جنگ اخیر ارتباط دهد.
این‌ها و چند فکت‌چک کوتاه را در این پادکست خواهید شنید.
فهرست فکت‌چک‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره کرده‌ایم:
ادعای نادرست کشته‌شدن نصرالله و سنوار بعد از آتش‌بس
ادعای شاخ‌دار درباره قطع اینترنت در اسرائیل
ویدیوی نادرست منتسب به لاشه اف۳۵
ادعای نادرست درباره حمله مرد اسرائیلی به کودک ایرانی در فرودگاه
صوت قدیمی و تقطیع‌شده به اسم فایل لورفته پزشکیان قبل از آتش‌بس
ادعای شاخ‌دار دستور ترامپ برای حمله به تل‌آویو

جنگ - روز دوازدهم

در قسمت ۲۲۲ پادکست فکت‌نامه، به مرور فکت‌چک‌ها و مقاله‌هایی پرداختیم که در حدود سه روز اخیر درباره موضوع جنگ ایران و اسرائيل منتشر کردیم.
حمله آمریکا به سه مرکز هسته‌ای ایران شامل نطنز و فردو و اصفهان، موضوعی است که مقاله نسبتا مفصلی از آن منتشر کرده‌ایم و در این قسمت بطور خلاصه به آن می‌پردازیم.
در یکی از دورهای جدید حمله‌های اسرائیل، در چند نقطه از زندان اوین انفجارهایی رخ داد. تصاویر و خبرهای مربوط به این مساله را بررسی کردیم و درباره آن کمی توضیح داده‌ایم.
گزارش نیویورک‌تایمز درباره گزینه‌های جانشینی علی خامنه‌ای، دستمایه مقاله‌ای در فکت‌نامه شد تا به این سوال پاسخ دهیم که آیا از نظر قانونی، خامنه‌ای می‌تواند برای خود جانشین تعیین کند؟
این سوژه‌ها و چند فکت‌چک دیگر را در این قسمت پادکست فکت‌نامه خواهید شنید.
فهرست فکت‌چک‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره کرده‌ایم:
آیا با حمله به فردو، تهدید هسته‌ای جمهوری اسلامی تمام شده‌است؟
درباره حمله اسراییل به زندان اوین چه می‌دانیم؟
آیا از نظر قانونی خامنه‌ای می‌تواند برای خود جانشین تعیین کند؟
نامه جعلی استعفای مسعود پزشکیان
خبر جعلی چادرنشینی دو و نیم میلیون اسرائیلی
جا زدن ویدئوی انفجار بیروت به اسم حمله موشکی ایران

جنگ - روز هشتم

قسمت ۲۲۱ پادکست فکت‌نامه را در شرایطی منتشر می‌کنیم که تنها دو روز از انتشار اپیزود قبلی گذشته، اما به دلیل تداوم جنگ اخیر، سرعت تحولات، محدودیت شدید اینترنت در ایران و درخواست مخاطبان، تصمیم گرفتیم هر هفته دو یا سه قسمت پادکست جدید منتشر کنیم.
انتشار نسخه‌های mp3 این پادکست‌ها در تلگرام، تقریبا همزمان با پادگیرها، ممکن است بتواند امکان دسترسی بهتری را برای مخاطبان فراهم کند تا در اوضاع فعلی بتوانند در مدت‌زمان نسبتا کمی چند فکت‌چک و سوژه را همراه با مرور کنند.
در این قسمت، نقشه جعلی عباس عراقچی، هشداری درباره دودهای نارنجی‌رنگ، نگرانی‌ها از نشت گازها یا مواد آسیب‌زا از تاسیسات نطنز و فردو و یکی دو ادعا با تکرار کلیدواژه «موساد» در رسانه‌های داخل ایران را مرور می‌کنیم.
درستی‌سنجی چند عکس و ویدیوی ساختگی، قدیمی یا بی‌ربط به تحولات اخیر، سوژه پرتکرار این روزهای فکت‌نامه است که در این قسمت نیز به چند مورد آن پرداخته‌ایم.
فهرست فکت‌چک‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره کرده‌ایم:
جا زدن تصویر ساختگی به اسم آثار حملات موشکی ایران به اسرائیل
ادعای شاخ‌دار ارسال موشک بالستیک غیرهسته‌ای از پاکستان به ایران
انتشار ویدئوی ۲۲ سال پیش، به اسم حمله موشکی ایران به حیفا
از حملات موشکی ایران به هدف مقر موساد چه می‌دانیم؟
انتشار ویدئوی قدیمی به اسم دستگیری عوامل موساد در روزهای اخیر
مراقب دودهای نارنجی‌رنگ ناشی از حمله به مراکز سوخت موشک باشید
ادعای نادرست درباره خطر نشت رادیواکتیو در تاسیسات فردو
انتشار عکس قدیمی اقلیم کردستان عراق به‌جای حملات ایران به اسرائیل
استفاده عباس عراقچی از یک نقشه جعلی
ویدیوی نادرست منتسب به جنگ اسرائیل و ایران
ویدئوی جعلی از تظاهرات ضد جنگ علیه ایران در اسرائیل
جای قاب عکس در تصویر مصاحبه حسین رزاق با ایران‌اینترنشنال
جا زدن ویدیوی حمله اسرائیل به‌جای حملات وعده صادق سه

جـنـگ

قسمت ۲۲۰ پادکست هفتگی فکت‌نامه در شرایطی ضبط و منتشر می‌شود که ایران و اسرائیل کمتر از یک هفته‌ است که درگیر جنگ شده‌اند. در این قسمت به طور کامل به مرور فکت‌چک‌ها و گزارش‌هایی پرداختیم که در روزهای اخیر با همین موضوع منتشر کردیم.
نگرانی‌های مردم از تبعات حمله به نطنز و فردو و این پرسش که آیا خطر فاجعه نشت رادیواکتیو وجود دارد یه نه؟ موضوعی است که سعی کردیم به آن پاسخ دهیم.
همزمان با بررسی خروج ایران از NPT در مجلس شورای اسلامی، به این پرسش پرداختیم که خروج احتمالی ایران به چه معناست؟
ادعاها، تصاویر و اطلاعات نادرستی که در روزهای اخیر در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی پخش شده بود، بسیار زیاد و متنوعند. در این قسمت تلاش کردیم بیش از ۳۰ مورد از این ادعاها را مرور کنیم.
خبرها درباره کشته شدن تعدادی از فرماندهان نظامی جمهوری اسلامی، ادعاها درباره تلاش مقام‌های حکومت ایران برای خروج از کشور و ادعای پرتکرار انهدام جنگنده‌های اف۳۵ اسرائیل از سوی پدافند هوایی ایران، از جمله جریان‌هایی است که در این اپیزود به آنها پرداخته‌ایم.
ادعای عجیب محسن رضایی درباره تهدید پاکستان به حمله اتمی علیه اسرائيل، انتشار صحبت‌های قدیمی پزشکیان به اسم موضع‌گیریِ جدید جمهوری اسلامی و نظرات متفاوت درباره دو فروند اف۱۴ که اسرائیل هدف قرار داد، از دیگر سوژه‌های این هفته هستند.
در میان مشکلات شدید اینترنت در ایران، برخی مدعی‌اند که می‌توانند گوشی‌های تلفن همراه را مستقیما و به صورت رایگان به اینترنت استارلینک وصل کنند؛ ادعای نادرستی که پیش‌تر درباره آن صحبت کرده‌ایم و باز هم فکت‌چک‌های قبلی را یادآوری کرده‌ایم.
این‌ها و سوژه‌های دیگر مرتبط با جنگ را در این قسمت خواهید شنید.
 
00:00:01 یک مقدمه متفاوت
00:04:59 شروع جنگ و نگرانی درباره نشت مواد رادیواکتیو در ایران
00:11:45 خروج ایران از NPT به چه معناست؟
00:14:58 ادعای انهدام اف۳۵ اسرائیل و چند ادعا و تصویر بی‌ربط و جعلی
00:41:27 ماجرای دو اف۱۴ ایران و چند فکت‌چک کوتاه دیگر
00:52:30 کامنت‌ها
 
پادکست فکت‌نامه را فرهاد و رضا اجرا می‌کنند که به ترتیب سردبیر و عضو تحریریه سایت فکت‌نامه‌اند. گفت‌وگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته، نادر صمدی تهیه‌کننده پادکست است و آرین و شان نیز در تولید این قسمت به ما کمک کرده‌اند.
فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم:
فهرست و تعریف نشان‌های فکت‌نامه
ویدئوهای آموزشی مکتب‌خانه
حمله به نطنز و فردو؛ آیا خطر فاجعه نشت رادیواکتیو وجود دارد؟
خروج ایران از NPT به چه معناست؟
ادعای نادرست فارس درباره تکذیب حمله پهپادی به اسرائیل
ادعای نادرست درباره لاشه جنگنده اف ۳۵
انتساب ویدیوی ساختگی و قدیمی به انهدام جنگنده اسرائیلی
ادعای نادرست انهدام سومین اف ۳۵
جا زدن فیلم سرنگونی جنگنده روسی به جای اف۳۵ اسرائیلی
ویدیوی قدیمی منتسب به رهگیری پدافند وزارت دفاع از اف۳۵
ویدیوی قدیمی با ادعای شلیک موشک از زیردریایی ایرانی
ویدیوی ساختگی «تهران‌تایمز» با عنوان خرابی‌های تل‌آویو
عکس دستکاری‌شده با عنوان انفجار تل‌آویو
انتساب یک ویدیو مربوط به چین به آتش‌سوزی مقر موساد
از حملات موشکی ایران به هدف مقر موساد چه می‌دانیم؟
ادعای بی‌اساس محسن رضایی درباره پاکستان و تهدید اتمی اسرائیل
پیکری بی‌جان بر اثر حملات اسرائیل به تهران
تابلوی برق یا دستگاه ماینر علی شمخانی
عکس قدیمی علی شمخانی در شبکه‌های اجتماعی
ویدیوی نادرست منتسب به فرار مقامات جمهوری اسلامی
ادعای بی‌اساس درباره فرار مجتبی خامنه‌ای به روسیه
درباره ماکت‌های اف۱۴ در فرودگاه مهرآباد چه می‌دانیم
مصاحبه قدیمی پزشکیان با تلویزیون روسیه
جا زدن ویدئوی قدیمی به اسم جنگنده‌های اسرائیلی
انتشار ویدیوی جنگنده‌های پاکستان به اسم جنگنده‌های ایران
ادعای شاخ‌دار ادای احترام نازی به پرچم ایران در آلمان
کارمندان کمیساریای پناهندگان سازمان ملل، ایران را ترک نکردند
ادعای نادرست درباره هجوم مردم ایران به مرزهای افغانستان
ادعای شاخ‌دار هک شدن بی‌بی‌سی
ادعای نادرست درباره اینترنت استارلینک رایگان و بدون فیلتر در ایران
ادعای نادرست اینترنت رایگان موبایل استارلینک در ایران
کانال پادکست «هزارداستان بودجه» در کست‌باکس

ابهامات یک قتل

در قسمت ۲۱۹ پادکست هفتگی فکت‌نامه، ابتدا ابهامات و تناقض‌های پرونده قتل الهه حسین‌نژاد را بررسی کرده‌ایم.
در ادامه، مقایسه گمراه‌کننده‌ای را مرور کردیم که ادعا می‌کرد ایران برای زنان امن‌تر از آمریکاست.
خاطره علی خامنه‌ای از مذاکرات هسته‌ای دهه ۸۰ و ادعای یک رسانه حکومتی درباره ضرورت اقتصادی غنی‌سازی در داخل ایران، سوژه‌های مرتبط با مساله هسته‌ای ایران هستند.
پرونده تعرض جنسی چند ورزشکار ایرانی در کره جنوبی، موضوع مرتبط با دو فکت‌چک دیگر این اپیزود است.
فکت‌چک‌های کوتاه این هفته، متنوع است؛ از ادعای خرد کردن اسکناس‌های ایرانی در عراق و ادعای مرگ یک دانشجوی نخبه بخاطر مصرف کافئین، تا تئوری توطئه مربوط به اعدام نیکلای چائوشسکو و ماجرای یک قارچ گران‌قیمت در نپال.
ادعای مربوط به عکسی که پرندگان را در اطراف یک هواپیما نشان می‌داد، ماجرای جالبی دارد که در پایان این قسمت به آن پرداخته‌ایم.
همچنین، در مقدمه این قسمت، یک نامه مهم از سازمان نظام پزشکی و یادداشت محسن رنانی که در آن ضمن عذرخواهی از اظهارات اخیرش، از فکت‌نامه تشکر کرده را نیز مرور کرده‌ایم.
 
00:01:26 مقدمه
00:02:25 توضیح درباره اطلاعیه مهم سازمان نظام پزشکی
00:08:18 یادداشت محسن رنانی و تشکر او از فکت‌نامه
00:12:56 واکاوی تناقضات در پرونده قتل الهه حسین‌نژاد
00:25:04 مقایسه گمراه‌کننده آمار زن‌کشی در آمریکا و ایران
00:32:40 ادعای گمراه‌کننده خامنه‌ای درباره مذاکرات هسته‌ای دهه هشتاد
00:39:40 غنی‌سازی داخل ایران برای تولید رادیو دارو صرفه اقتصادی ندارد
00:45:52 ادعای شاخ‌دار درباره عکس قربانی تعرض جنسی ورزشکاران ایرانی در کره
00:47:16 خبر نادرست برکناری احسان حدادی از ریاست فدراسیون دوومیدانی
00:48:40 ادعای تبدیل پول ایران به پوشال در عراق
00:50:58 ادعای مرگ یک دانشجو بر اثر مصرف همزمان قهوه و نوشابه انرژی‌زا
00:52:28 تئوری توطئه اعدام نشدن نیکلای چائوشسکو و همسرش
00:54:24 ویدیویی از مردم نپال که به دنبال قارچ «یارساگومبا» هستند
00:56:05 ادعای نادرست پرندگانی که هواپیما را بدرقه کردند
00:59:31 کامنت‌ها
 
پادکست فکت‌نامه را فرهاد و رضا اجرا می‌کنند که به ترتیب سردبیر و عضو تحریریه سایت فکت‌نامه‌اند. گفت‌وگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته، نادر صمدی تهیه‌کننده پادکست است و آرین و شان نیز در تولید این قسمت به ما کمک کرده‌اند.
پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید.
فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم:
فهرست و تعریف نشان‌های فکت‌نامه
ویدئوهای آموزشی مکتب‌خانه
انتساب یک ویدیوی قدیمی به لحظه ربودن الهه حسین‌نژاد
واکاوی تناقضات در پرونده قتل الهه حسین‌نژاد
مقایسه گمراه‌کننده آمار زن‌کشی در آمریکا و ایران
ادعای گمراه‌کننده خامنه‌ای درباره مذاکرات هسته‌ای دهه هشتاد
غنی‌سازی داخل ایران برای تولید رادیو دارو صرفه اقتصادی ندارد
ادعای شاخ‌دار درباره عکس قربانی تعرض جنسی ورزشکاران ایرانی در کره
خبر نادرست برکناری احسان حدادی از ریاست فدراسیون دوومیدانی
ادعای مرگ یک دانشجو بر اثر مصرف همزمان قهوه و نوشابه انرژی‌زا
تئوری توطئه اعدام نشدن نیکلای چائوشسکو و همسرش
ویدیویی از مردم نپال که به دنبال قارچ «یارساگومبا» هستند
ادعای نادرست پرندگانی که هواپیما را بدرقه کردند
کانال پادکست «هزارداستان بودجه» در کست‌باکس

برق و فساد و کورتکس

در قسمت ۲۱۸ پادکست هفتگی فکت‌نامه، ابتدا ادعای نادرست علی خامنه‌ای را درباره اینکه فساد در جمهوری اسلامی سازمان‌یافته نیست، مرور کردیم.
مسعود پزشکیان ضمن گلایه از واکنش‌ها به ادعای اخیرش درباره مصرف انرژی در ایران، آمار نادرست خود را به شکل دیگری بیان کرده که ما به آن نشان شاخ‌دار دادیم.
قسمتی از سخنرانی اخیر محسن رنانی درباره چندهمسری و کورتکس مغز واکنش‌های زیادی در شبکه‌های اجتماعی داشت. درباره ادعاهای او در این قسمت توضیح داده‌ایم.
سوژه بعدی، داستان عجیب تاثیر «انرژی مثبت حرم امام رضا روی پیاژه» - روانشناس مشهور سوئیسی - است که شبکه افق صداوسیما به صورت تقطیع‌شده از زبان علیرضا پناهیان پخش کرده بود.
در ادامه، قصه محبوب هواداران جمهوری اسلامی درباره شکست آمریکا از سپاه در یک مانور را بررسی کردیم و توضیح دادیم که چرا این ادعاها و روایت‌ها نادرست است.
نقل قول جعلی از امام جمعه اردبیل درباره برق ۱۱۰ و ۲۲۰ ولت و ادعای نادرست سخنگوی مرکز ملی فضای مجازی درباره پلتفرم‌های اروپایی از جمله سوژه‌های این قسمت است.
اغراق‌ها و ادعاهای نادرست درباره یک ربات جراح ایرانی نیز موضوع دیگری است که در این اپیزود به آن پرداخته‌ایم.
درمان بیماری‌های مختلف با نیش زنبور، دومین ادعایی است که این هفته از شبکه افق صداوسیما درستی‌سنجی کرده‌ایم.
میزان دزدی خودرو در ایران و جهان، تصویر ساختگی منتسب به تخریب پایگاه هوایی اسرائیل، خبر جعلی سقوط هواپیمای حجاج موریتانی و ادعایی درباره هدیه دولت برای کودکان متولد امسال، از دیگر فکت‌چک‌های این هفته‌اند.
در شبکه‌های اجتماعی، عکسی منتشر و ادعا شده افسانه بایگان را به عنوان دختر شایسته در کنار گوگوش نشان می‌دهد. همچنین تصاویری از یک کانگوروی بامزه پخش شده که می‌خواهد سوار هواپیما شود. این دو سوژه را نیز در پایان این قسمت، درستی‌سنجی کردیم.
 
00:01:27 مقدمه
00:03:46 ادعای نادرست علی خامنه‌ای درباره نبود فساد سازمان‌یافته در ایران
00:14:19 ادعای تکراری و شاخ‌دار پزشکیان درباره مصرف انرژی
00:23:58 ادعای شاخ‌دار رنانی درباره چندهمسری و کورتکس مغز
00:33:11 داستان عجیب تاثیر «انرژی مثبت» حرم امام رضا روی «پیاژه»
00:38:01 ادعاهای نادرست و اغراق‌آمیز درباره یک شبیه‌سازی جنگی مشهور
00:45:30 نقل‌قول جعلی از امام جمعه اردبیل درباره برق ۱۱۰ یا ۲۲۰ ولت
00:48:10 ادعای نادرست درباره پلتفرم‌های اروپایی
00:52:55 ادعاهای نادرست درباره سینا؛ ربات جراح ایرانی
00:57:44 ادعای نادرست درباره درمان بیماری‌های مختلف با نیش زنبور
01:05:33 آیا سوئیس رکورددار دزدی خودرو در جهان است؟
01:07:30 تصویر ساختگی تخریب پایگاه هوایی نواتیم در وعده صادق ۲
01:09:09 خبر جعلی درباره سقوط هواپیمای حجاج موریتانی
01:10:08 ادعای نادرست هدیه ۷۰ میلیون تومانی برای کودکان متولد ۱۴۰۴
01:11:06 انتساب نادرست عکس دختر شایسته به افسانه بایگان
01:12:09 کانگوروی هوش مصنوعی که می‌خواهد سوار هواپیما شود
01:14:05 کامنت‌ها
 
پادکست فکت‌نامه را فرهاد و رضا اجرا می‌کنند که به ترتیب سردبیر و عضو تحریریه سایت فکت‌نامه‌اند. گفت‌وگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
باربد بیات موسیقی پادکست را ساخته، نادر صمدی تهیه‌کننده پادکست است و شان نیز کار تدوین این قسمت را بر عهده داشته است.
پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید.
فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم:
فهرست و تعریف نشان‌های فکت‌نامه
ویدئوهای آموزشی مکتب‌خانه
ادعای نادرست علی خامنه‌ای درباره نبود فساد سازمان‌یافته در ایران
ادعای تکراری و شاخ‌دار پزشکیان درباره مصرف انرژی
ادعای شاخ‌دار رنانی درباره چندهمسری و کورتکس مغز 
داستان عجیب تاثیر «انرژی مثبت» حرم امام رضا روی «پیاژه»
ادعاهای نادرست و اغراق‌آمیز درباره یک شبیه‌سازی جنگی مشهور
نقل‌قول جعلی از امام جمعه اردبیل درباره برق ۱۱۰ یا ۲۲۰ ولت
ادعای نادرست درباره پلتفرم‌های اروپایی
ادعاهای نادرست درباره سینا؛ ربات جراح ایرانی
ادعای نادرست درباره درمان بیماری‌های مختلف با نیش زنبور
آیا سوئیس رکورددار دزدی خودرو در جهان است؟
تصویر ساختگی تخریب پایگاه هوایی نواتیم در وعده صادق ۲
خبر جعلی درباره سقوط هواپیمای حجاج موریتانی
ادعای نادرست هدیه ۷۰ میلیون تومانی برای کودکان متولد ۱۴۰۴
انتساب نادرست عکس دختر شایسته به افسانه بایگان
کانگوروی هوش مصنوعی که می‌خواهد سوار هواپیما شود
کانال پادکست «هزارداستان بودجه» در کست‌باکس

شبیه‌سازی ذهن

در ابتدای قسمت ۲۱۷ پادکست هفتگی فکت‌نامه، درباره ادعاهای شاخ‌دار و مبهم «درمان انواع بیماری‌ها با روش شبیه‌سازی ذهن» توضیح داده‌ایم.
در ادامه یک فکت‌چک دیگر در حوزه سلامت را مرور کردیم که به ادعای نادرست و خطرناکی درباره درمان سرطان پرداخته است.
ادعای دختر ابراهیم رئیسی درباره قیمت دلار بعد از عملیات «وعده صادق ۱»، موضوع دیگری است که در این قسمت توضیح داده‌ایم.
«تعطیلی اختتامیه جشنواره کن بخاطر قطعی برق»، «میزان مصرف ماینرها» و «رتبه ایران در شدت مصرف انرژی»، سه ادعای مرتبط با برق و مصرف برق در این اپیزود هستند.
دو موضوع تاریخی، یکی مربوط به واکنش محمدرضا شاه در برابر نامگذاری یک شرکت هواپیمایی و دیگری ادعای اختراع عارف (خواننده) از دیگر موضوعات این هفته‌اند.
گوشت خوک و نوشابه، سفر رایگان برای عمره اول، کمک هوایی چین به غزه، فرار خدایان هند از ترس حملات پاکستان، عکس سه فرد روحانی با عنوان رئیس فدراسیون‌های ورزشی و نقل‌قول تهدیدآمیز درباره فرزندآوری، از جمله فکت‌چک‌های کوتاه این قسمت هستند.
مقایسه وضعیت درآمدی در ایران و امارات، از سوژه‌های اقتصادی این هفته است که توضیح کوتاهی درباره آن داده‌ایم.
 
00:01:28 مقدمه
00:02:57 ادعای درمان با «شبیه‌سازی ذهن»
00:36:44 سرطان تجارت نیست، یک بیماری جدی است
00:49:54 ادعای دختر رئیسی درباره قیمت ارز بعد از عملیات وعده صادق یک
00:55:23 ادعای نادرست تعطیلی اختتامیه جشنواره کن، به دلیل قطع برق
01:00:01 ادعای نادرست درباره تعداد و مصرف ماینرهای غیرمجاز
01:05:07 مقایسه شدت مصرف انرژی ایران و جهان
01:15:24 ادعای نادرست اولتیماتوم شاه بخاطر انتخاب نام هواپیمایی خلیج
01:22:20 عارف مخترع دوربین عقب خودرو نیست
01:27:49 ادعای نادرست بیرون آمدن انگل از گوشت خوک با ریختن نوشابه
01:29:55 سفر حج برای همه مسلمانان رایگان نیست
01:30:46 ویدیو و ادعای نادرست کمک چین به غزه و شکستن محاصره اسرائیل
01:32:24 مقایسه درآمد خانوار در ایران و امارات متحده عربی
01:33:23 این ویدیو ربطی به جابجایی مجسمه خدایان هند و جنگ پاکستان ندارد
01:34:13 ادعای نادرست درباره روسای فدراسیون‌های بولینگ، بیلیارد و اتومبیل‌رانی
01:35:19 نقل قول بی‌اساس از دبیر ستاد ملی جمعیت درباره فرزندآوری
01:36:15 کامنت‌ها
 
پادکست فکت‌نامه را فرهاد و رضا اجرا می‌کنند که به ترتیب سردبیر و عضو تحریریه سایت فکت‌نامه‌اند. گفت‌وگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
باربد بیات موسیقی پادکست را ساخته، نادر صمدی تهیه‌کننده پادکست است و شان نیز تدوین این قسمت را بر عهده داشته است.
پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید.
فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم:
فهرست و تعریف نشان‌های فکت‌نامه
ویدئوهای آموزشی مکتب‌خانه
ادعای درمان با «شبیه‌سازی ذهن»
سرطان تجارت نیست، یک بیماری جدی است
ادعای دختر رئیسی درباره قیمت ارز بعد از عملیات وعده صادق یک
ادعای نادرست تعطیلی اختتامیه جشنواره کن، به دلیل قطع برق
ادعای نادرست درباره تعداد و مصرف ماینرهای غیرمجاز
مقایسه شدت مصرف انرژی ایران و جهان
ادعای نادرست اولتیماتوم شاه بخاطر انتخاب نام هواپیمایی خلیج
عارف مخترع دوربین عقب خودرو نیست
ادعای نادرست بیرون آمدن انگل از گوشت خوک با ریختن نوشابه
سفر حج برای همه مسلمانان رایگان نیست
ویدیو و ادعای نادرست کمک چین به غزه و شکستن محاصره اسرائیل
مقایسه درآمد خانوار در ایران و امارات متحده عربی
این ویدیو ربطی به جابجایی مجسمه خدایان هند و جنگ پاکستان ندارد
ادعای نادرست درباره روسای فدراسیون‌های بولینگ، بیلیارد و اتومبیل‌رانی
نقل قول بی‌اساس از دبیر ستاد ملی جمعیت درباره فرزندآوری
کانال پادکست «هزارداستان بودجه» در کست‌باکس

جنگل‌های ایران چگونه زیاد شدند؟

در قسمت ۲۱۶ پادکست هفتگی فکت‌نامه ابتدا ادعایی از پزشکیان درباره مقایسه مصرف برق در ایران و اروپا را بررسی کردیم؛ ادعایی که فاصله زیادی با واقعیت داشت.
همچنین، پیرو ادعایی در برخی رسانه‌های حامی ابراهیم رئیسی، توضیح دادیم که چرا شاخص توسعه انسانی در دوران دولت سیزدهم بالا رفته بود.
سفر ترامپ به عربستان و برخی کشورهای دیگر خاورمیانه، بهانه طرح ادعاها و گزارش‌های مختلفی در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های ایران شد. یک ادعای به شدت گمراه‌کننده درباره وضعیت جنگل‌های ایران شده بود که در این قسمت به آن پرداخته‌ایم.
مورد بعدیِ مرتبط با این سفر، اینفوگرافیکی بود که به مقایسه توسعه در ایران و عربستان می‌پرداخت و از ما نشان شاخ‌دار گرفت.
طرح یک ادعا درباره تاثیر یک سد بزرگ چین در چرخش کره زمین، ماجرای جالبی دارد که درباره آن توضیح داده‌ایم.
برخی با انتشار یک ویدیو مدعی شدند که خطرناک‌ترین تانک جهان، یک تانک ایرانی است؛ ادعایی که البته به یک تانک خیالی اشاره می‌کرد.
در بخش فکت‌چک‌های کوتاه این اپیزود، ادعایی درباره پسر دونالد ترامپ، ویدیوی یک اژدها در جنوب ایران، ادعای تکراری کشف مار غول‌پیکر و گوجه‌های آغشته به سم مار را خواهید شنید.
 
00:00:53 مقدمه
00:03:57 مقایسه وضعیت مصرف برق ایران با اروپا
00:08:48 چرا شاخص توسعه انسانی در دولت رئیسی بالا رفته است؟
00:15:50 ادعای گمراه‌کننده افزایش پوشش جنگلی ایران در دو دهه اخیر
00:20:40 مقایسه شاخ‌دار سطح توسعه‌یافتگی ایران و عربستان سعودی
00:37:32 اثر سد سه دره بر کاهش طول شبانه‌روز
00:43:15 ادعای نادرست تانک یاسر، خطرناک‌ترین تانک جهان، ساخت ایران
00:44:59 مجموعه ادعاهای شاخ‌دار درباره بارون ترامپ
00:46:28 از دیده شدن خزنده‌ای بزرگ در فارس چه می‌دانیم؟
00:48:09 تکرار ادعای نادرست «ویدیوی مار غول‌پیکر»
00:49:29 مارها و سوراخ‌های گوجه‌فرنگی
00:51:11 کامنت‌ها
 
پادکست فکت‌نامه را فرهاد و رضا اجرا می‌کنند که به ترتیب سردبیر و عضو تحریریه سایت فکت‌نامه‌اند. گفت‌وگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته، افشین صدری تهیه‌کننده این قسمت پادکست است و شان نیز تدوین آن را بر عهده داشته است.
پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید.
فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم:
فهرست و تعریف نشان‌های فکت‌نامه
ویدئوهای آموزشی مکتب‌خانه
مقایسه وضعیت مصرف برق ایران با اروپا
چرا شاخص توسعه انسانی در دولت رئیسی بالا رفته است؟
ادعای گمراه‌کننده افزایش پوشش جنگلی ایران در دو دهه اخیر
مقایسه شاخ‌دار سطح توسعه‌یافتگی ایران و عربستان سعودی
اثر سد سه دره بر کاهش طول شبانه‌روز
ادعای نادرست تانک یاسر، خطرناک‌ترین تانک جهان، ساخت ایران
مجموعه ادعاهای شاخ‌دار درباره بارون ترامپ
از دیده شدن خزنده‌ای بزرگ در فارس چه می‌دانیم؟
تکرار ادعای نادرست «ویدیوی مار غول‌پیکر»
مارها و سوراخ‌های گوجه‌فرنگی
کانال پادکست «هزارداستان بودجه» در کست‌باکس

مکرون و مکارم

در ابتدای قسمت ۲۱۵ پادکست هفتگی فکت‌نامه، ادعای شاخ‌دار ناصر مکارم شیرازی درباره استقلال حوزه‌های علمیه و مراجع را مرور کردیم.
دبیر پیشین ستاد امر به معروف، در یک مناظره ادعاهای مختلفی را درباره حجاب مطرح کرد. چند مورد آن را در این قسمت درستی‌سنجی کرده‌ایم.
اشاره یک مجری صداوسیما به تصویری منتسب به بی‌برقی در اروپا، حاشیه‌ساز شد. درباره این تصویر و واکنش‌ها در برابر آن، توضیح داده‌ایم.
همزمان با برگزاری نمایشگاه کتاب تهران، ادعا شد که بیشترین تمایل مردم، به خرید کتاب‌های مذهبی و دینی است؛ اما آمارها در این رابطه چه می‌گویند؟
توضیحاتی درباره یک قطعه ساخت شرکت هپکو به شکلی اغراق‌آمیز و نادرست بیان شده بود که درباره آن نیز توضیحاتی داده‌ایم.
آیا مردم رامسر مناسب‌ترین گزینه برای زندگی در مریخ هستند؟ در این اپیزود توضیح دادیم که چنین مقایسه‌ای از کجا شروع شد.
رسانه‌های ایران به نقل از المیادین ادعا کردند که وزیر دفاع پیشین اسرائیل گفته اکثر موشک‌های ایران به خاک اسرائیل برخورد کردند. این خبر بی‌اساس است و درباره آن توضیح داده‌ایم.
تصویری از امانوئل مکرون رئیس‌جمهور فرانسه و رهبران آلمان و بریتانیا، در دنیا پربازدید شد اما ادعایی که درباره آن شد، بی‌اساس و شاخ‌دار بود. فکت‌چک این ادعا را در این اپیزود خواهید شنید.
ویدیوی نحوه تولید برنج خارجی (که درستی‌سنجی آن با همکاری مخاطبان فکت‌نامه انجام شد)، صحبت‌های منتسب به علی خامنه‌ای و ویدیوی منتسب به یک مار غول‌پیکر، سوژه‌های دیگر این قسمت پادکست هستند.
در پایان این قسمت نیز سوژه دیگری را به مخاطبان پیشنهاد دادیم (لینک در بخش توضیحات) تا در فکت‌چک آن به ما کمک کنند.
 
00:01:31 مقدمه
00:03:18 ادعای شاخ‌دار مکارم‌شیرازی درباره استقلال حوزه‌های علمیه و مراجع
00:12:41 ادعای شاخ‌دار ممنوعیت باز گذاشتن مو در دانشکده اقتصاد کانادا
00:28:48 نمایش تصویر جعلی از خاموشی اسپانیا در تلویزیون ایران
00:36:42 ادعای نادرست درباره محبوبیت کتاب‌های دینی در بین مردم ایران
00:43:34 از مشارکت هپکو در شتابگر بزرگ هادرونی در سرن چه می‌دانیم؟
00:51:44 از تابش زمینه طبیعی در شهر رامسر چه می‌‌دانیم؟
00:57:46 نقل‌قول نادرست از گالانت درباره خسارت‌های حمله موشکی ایران
01:03:55 اثر سیگارهای الکترونیک بر بیماری ریه پاپ کورنی
01:08:02 سران کشورهای اروپایی در قطار کوکایین مصرف نکردن
01:11:54 ویدئوی جعلی درباره تولید برنج خارجی
01:14:07 ویدئوی تقطیع‌شده سخنرانی خامنه‌ای علیه ملت ایران
01:15:23 ویدیوی ساختگی از «آناکوندای غول‌پیکر خزنده در برزیل»
01:17:24 کامنت‌ها
 
پادکست این هفته فکت‌نامه را فرهاد، رضا و رزا اجرا می‌کنند که به ترتیب سردبیر و دو عضو تحریریه سایت فکت‌نامه‌اند. گفت‌وگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی می‌کند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته، نادر صمدی تهیه‌کننده پادکست است و نیوشا، آرین و شان نیز در تولید این قسمت به ما کمک کرده‌اند.
پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید.
فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم:
فهرست و تعریف نشان‌های فکت‌نامه
ویدئوهای آموزشی مکتب‌خانه
ادعای شاخ‌دار مکارم‌شیرازی درباره استقلال حوزه‌های علمیه و مراجع
ادعای شاخ‌دار ممنوعیت باز گذاشتن مو در دانشکده اقتصاد در کانادا
نمایش تصویر جعلی از خاموشی اسپانیا در تلویزیون ایران
ادعای نادرست درباره میزان محبوبیت کتاب‌های دینی در بین مردم ایران
از مشارکت هپکو در شتابگر بزرگ هادرونی در سرن چه می‌دانیم؟
از تابش زمینه طبیعی در شهر رامسر چه می‌‌دانیم؟
نقل قول نادرست از گالانت درباره خسارت‌های حمله موشکی ایران
اثر سیگارهای الکترونیک بر بیماری ریه پاپ کورنی
سران کشورهای اروپایی در قطار کوکایین مصرف نکردن
ویدئوی جعلی درباره تولید برنج خارجی
ویدئوی سخنرانی خامنه‌ای علیه ملت ایران، تقطیع شده است
ویدیوی ساختگی از «آناکوندای غول‌پیکر خزنده در برزیل»
شما فکت‌چک کنید: تبدیل پول ایران به پوشال در عراق
کانال پادکست «هزارداستان بودجه» در کست‌باکس