فکت‌نامه | Factnameh

حجاب اجباری

مساله حجاب اجباری، مهم‌ترین سوژه‌ای است که در قسمت ۶۸ پادکست هفتگی فکت‌نامه به آن می‌پردازیم. ابتدا مروری می‌کنیم بر چند فکت‌چکی که در سال‌های گذشته با این موضوع منتشر کرده‌ایم و بعد هم سخنان سروش دباغ، پژوهشگر دین را فکت‌چک می‌کنیم که گفته بود حجاب اجباری، آرمان انقلاب نبوده و از سال ۱۳۶۲ در ایران تبدیل به قانون شده است. توضیح می‌دهیم که چرا این گفته، گمراه‌کننده است. بررسی فکت‌هایی درباره تلسکوپ جیمز وب هم بخش دیگری از پادکست این هفته است. یک فکت‌چک درباره وضعیت امنیت زنان در ایالات متحده و همین‌طور دو فکت‌چک درباره تورم در ایران و مصرف گاز ایران در مقایسه با اروپا، موضوعاتی هستند که این هفته در پادکست فکت‌نامه به آنها اشاره خواهیم کرد.   00:02:13 عکس‌های تلسکوپ جیمز وب 00:08:43 مروری بر فکت‌چک‌های حجاب اجباری 00:13:45 حجاب اجباری در ابتدای انقلاب 00:20:37 رتبه آمریکا در امنیت زنان 00:25:55 بودجه و تورم در ایران 00:30:07 مصرف گاز در ایران و اروپا   این هفته، پادکست فکت‌نامه را فرهاد سردبیر سایت فکت‌نامه اجرا می‌کند.  صحبت‌های او در واقع بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری پادکست هیلا نیکو و تهیه‌کننده پادکست، افشین صدری است. پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید.   فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم:عکس‌های تلسکوپ جیمز وب مروری بر فکت‌چک‌های فکت‌نامه درباره حجاب حجاب اجباری جزو آرمان‌های انقلاب ایران نبوده است؟ آیا آمریکا جزو ۱۰ کشور ناامن برای زنان است؟ بودجه ۱۴۰۱ باعث تورم می‌شود مصرف گاز در ایران در مقایسه با اروپا

باربی

اپیزود ۶۷ پادکست هفتگی فکت‌نامه را با باربی آغاز می‌کنیم؛ عروسکی که حسن رحیم‌پور ازغدی در سخنرانی خود گفته است از سوی پنتاگون ساخته شده. توضیح می‌دهیم که چرا این گفته شاخ‌دار است و تاریخچه ساخت این عروسک را مرور خواهیم کرد. دو فکت‌چک آمریکایی دیگر هم داریم که هر دو را موسی غضنفرآبادی، نماینده مجلس ایران گفته است؛ یکی درباره آمار فقرا در آمریکا و دیگری درباره آمار بی‌خانمان‌ها در این کشور. فکت‌چک یک عکس از میرزارضای کرمانی، قاتل ناصرالدین شاه و یک ویدئو که به اشتباه ادعا می‌شود مربوط به کتک‌زدن زنان ایرانی در عراق است، فکت‌چک‌های تصویری این هفته‌اند و یک فکت‌چک کرونایی هم درباره نشت ویروس از آزمایشگاه‌های آمریکایی داریم. 00:01:00  ویدئوهای آموزشی فکت‌نامه 00:06:22 باربی ربطی به پنتاگون ندارد  00:11:22 عکس دستگیری میرزارضای کرمانی  00:15:16 خط فقر در آمریکا 00:18:02 بی‌خانمان‌ها در آمریکا  00:21:19 درز ویروس عامل کووید۱۹ از آزمایشگاه‌های آمریکا 00:28:11 ویدئوی کتک‌زدن زنان در عراق   این هفته، پادکست فکت‌نامه را فرهاد سردبیر سایت فکت‌نامه اجرا می‌کند.  صحبت‌های او در واقع بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری پادکست هیلا نیکو و تهیه‌کننده پادکست، افشین صدری است. پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید.   فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم: ویدئوهای مکتب‌خانهباربی ساخت پنتاگون نیست!نگهبان میرزا رضا کرمانی، پدر رضاشاه نیست ادعای نادرست نماینده مجلس درباره جمعیت آمریکایی‌های فقیر تعداد کارتن‌خواب‌های آمریکا بررسی گفته‌های جفری ساکس درباره درز ویروس کرونا از آزمایشگاه‌های آمریکایی ویدئوی کتک‌زدن زنان در عراق

گلوبال فکت در اسلو

بخش ابتدایی اپیزود ۶۶ پادکست هفتگی فکت‌نامه، گزارش فرهاد از نهمین کنفرانس سالانه فکت‌چکرها در اسلوی نروژ است. او درباره مهم‌ترین اتفاق‌هایی صحبت می‌کند که در طول این کنفرانس چهار روزه مشاهده کرده است و کمی ما را با حال و هوای فکت‌چکینگ در دنیای امروز آشنا خواهد کرد. کنفرانس تلویزیونی ابراهیم رئیسی و حاشیه‌های آن، چند فکت‌چک این هفته را به خود اختصاص داده است و مرور فکت‌چک‌هایی درباره یک «تونل اضافی» در جاده سرچم به اردبیل، پوشش سخنگوی وزیر امور خارجه روسیه در تهران، مقایسه قیمت خانه در تهران و لس‌آنجلس و البته فکت‌چکی درباره پرچم‌های رنگین‌کمانی در قطر، فکت‌چک‌هایی هستند که در این قسمت آنها را مرور می‌کنیم. در پایان نیز توضیح می‌دهیم که چرا این گفته که بعد از روی کار آمدن طالبان در ایران جمعیت کودکان کار ۲۰ برابر شده است، ادعایی نادرست است.   00:00:44 گزارش کنفرانس جهانی فکت‌چکینگ در اسلو 00:18:56 تونلی اضافی در جاده سرچم و اردبیل 00:24:33 شایعه زنده‌نبودن مصاحبه رئیسی با تلویزیون 00:28:09 عکس سخنگوی وزیر امور خارجه روسیه در تهران 00:31:53 مقایسه قیمت مسکن در تهران، دوبی و لس‌آنجلس 00:36:43 آیا تورم در اروپا بی‌سابقه است؟ 00:39:30 مقایسه توزیع کوپنی کالاها در اروپا و ایران 00:43:30 آیا رشد اقتصادی ایران در سه ماهه گذشته ۲۰ درصد بوده است؟ 00:49:06 قطر و قوانین درباره پرچم رنگین‌کمانی  00:56:53 با آمدن طالبان تعداد کودکان کار در ایران ۲۰برابر شده‌؟   پادکست فکت‌نامه را فرهاد و رضا اجرا می‌کنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکت‌نامه‌اند.  گفت‌وگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. کاور این قسمت را هیلا نیکو طراحی کرده و تهیه‌کننده پادکست، افشین صدری است. پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید.   فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم: گزارشی از گلوبال فکت ۹ در شهر اسلو تونل جاده سرچم اضافی نیست و کاربرد ایمنی دارد آیا ششمین گفتگوی تلویزیونی ابراهیم رئیسی با مردم در طول روز ضبط شده‌بود؟ مقایسه لباس ماریا زاخارووا سخنگوی وزیر خارجه روسیه در ایران و عربستان مقایسه نادرست درباره قیمت خانه در تهران، دبی و لس‌آنجلس تورم فعلی در خیلی از کشورها مدت‌هاست تجربه نشده مقایسه طرح دولت برای تامین کالاهای اساسی در ایران و اروپا؛ ماجرای کوپن چیست؟ آیا رشد اقتصادی سه ماهه ایران ۲۰ درصد بوده است؟ ادعای نادرست درباره مجازات زندان برای برافراشتن پرچم رنگین‌کمان در جام‌جهانی قطر با آمدن طالبان تعداد کودکان کار در ایران ۲۰برابر شده‌؟

ماجراهای رونالدو و اسرائیل

این هفته در اپیزود ۶۵ پادکست فکت‌نامه، به سراغ مجموعه‌ای از خبرهای نادرست درباره کریستیانو رونالدو و اسرائیل می‌رویم. خبرهای نادرستی که از منابع مختلفی تولید شده‌اند اما صداوسیمای ایران، همه آنها را در این سال‌ها به عنوان حقایقی درباره این ستاره پرتغالی مطرح کرده است؛ از ادعای نادرست رد کردن درخواست بازیکن اسرائیلی برای تعویض لباس تا دست‌ندادن با نخست‌وزیر اسرائیل و خبر عکسی دست‌کاری شده که ادعا می‌کند رونالدو در آن از کودکان فلسطینی حمایت کرده است. سوژه دیگری که این هفته در پادکست فکت‌نامه به آن اشاره می‌کنیم مربوط به حسین عبدالباقی، مالک ساختمان متروپل در آبادان است؛ مردی که نامش از نخستین دقایق فرو ریختن ساختمان مطرح شد و خبرهای ضدونقیضی از زنده‌بودن یا مرگ او دست‌به‌دست می‌شد. بررسی می‌کنیم که این خبرها چه منابعی داشتند و چه جریان‌های خبری‌ای درباره آن به انتشار اخبار پرداختند. فکت‌چک‌هایی درباره رشد سرمایه‌گذاری خارجی در ایران و دریافت سیگنال‌های فرازمینی در چین نیز دو موضوع دیگری هستند که آنها را مرور خواهیم کرد. به غیر از اینها، فرهاد، سردبیر فکت‌نامه نیز از نروژ کمی، درباره کنفرانس فکت‌چکینگ گلوبال فکت ۹ صحبت می‌کند؛ دورهمی سالیانه فکت‌چکرها از سراسر جهان که امسال بعد از دو دوره آنلاین، بالاخره به صورت حضوری برگزار شده است.   00:02:14 گزارش کنفرانس گلوبال‌فکت ۹ از اسلو 00:13:18 فکت‌ها و ابهام‌ها درباره سرنوشت حسین عبدالباقی 00:27:24 ادعاهای صدا و سیما درباره مواضع ضد اسرائیلی کریستیانو رونالدو 00:40:08 رشد سرمایه‌گذاری خارجی در ایران 00:42:58 آیا چین سیگنال رادیویی تمدن فرازمینی را دریافت کرده‌است؟   پادکست فکت‌نامه را فرهاد و رضا اجرا می‌کنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکت‌نامه‌اند.  گفت‌وگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیه‌کننده آن افشین صدری است. پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید.   فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم: ادعاهای صدا و سیما درباره مواضع ضد اسرائیلی کریستیانو رونالدو رشد سرمایه‌گذاری خارجی در ایران آیا چین سیگنال رادیویی تمدن فرازمینی را دریافت کرده‌است؟

نظامیان در سفارتخانه

این هفته در اپیزود ۶۴ پادکست فکت‌نامه پیش از مرور فکت‌چک‌هایی از دیگران، ابتدا به سراغ خودمان رفتیم و جمله‌ای را فکت‌چک کردیم که هفته گذشته درباره رابطه بانک پاسارگاد با ستاد اجرایی امام گفته بودیم. یکی از مخاطبان در توییتر از ما درباره منبع این حرف سوال کرده بود و ما هم با مطالعه بیشتر درباره موضوع، ابتدا توضیح دادیم این تصور که بین این دو نهاد رابطه‌ای وجود دارد از کجا آمده و بعد هم توضیح دادیم که چرا بهتر بود با احتیاط بیشتری در این باره صحبت کنیم. سوژه دیگری که این هفته به آن پرداختیم، مساله حضور نظامیان در سفارت‌خانه‌ها بود که به بهانه انتشار یک عکس مطرح شد؛ عکسی که در آن تعدادی از نظامیان ایرانی در صفی ایستاده بودند تا با سفیر روسیه در ایران دست بدهند. دو سوژه دیگر این قسمت نیز مربوط به مدیریت کرونا در ایران و همچنین رتبه علمی ایران در جهان است. 00:00:44 گزارش وبینار فکت‌نامه درباره فکت‌چکینگ آنلاین 00:05:26 رابطه بانک پاسارگاد با ستاد اجرایی فرمان امام 00:16:52 حضور نظامیان در سفارت‌خانه‌ها 00:22:19 روز بدون فوتی کرونا در ایران؛ فکت‌هایی که باید بدانیم 00:31:44 رتبه علمی ایران   پادکست فکت‌نامه را فرهاد و رضا اجرا می‌کنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکت‌نامه‌اند.  گفت‌وگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیه‌کننده آن افشین صدری است. پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید.   فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم: آیا بانک پاسارگاد متعلق به ستاد اجرایی فرمان امام است؟ آیا حضور نظامیان در سفارت‌خانه سایر کشورها و دیدار با سفرای خارجی امری معمول است؟ روز بدون فوتی کرونا در ایران؛ فکت‌هایی که باید بدانیم ادعای گمراه‌کننده وزیر علوم درباره رتبه علمی ایران در دنیا

معمای ابر آروان

شرکت رایانه‌ای ابر آروان که ارائه‌دهنده سرویس‌های ابری (Cloud) در ایران است، در ماه‌های گذشته یکی از سوژه‌های اصلی خبری در فضای مجازی بوده است؛ شرکتی که با اتهام همکاری در محدودسازی اینترنت روبروست و مسئولان این شرکت، این اتهام را رد می‌کنند. در این قسمت از پادکست فکت‌نامه، بررسی می‌کنیم که نقش ابر آروان در محدودیت اینترنت در ایران چیست و به طور کلی، فعالیت و خدماتی که این شرکت ارائه می‌کند در چه بخشی از حکمرانی فضای مجازی در ایران قرار دارد. به جز این، از شایعه جیره‌بندی شدن مواد غذایی در اروپا و اینکه چرا این ادعا گمراه‌کننده است می‌گوییم. ویدئوی تمیز کردن مدفوع که منتسب به مقبره آیت‌الله خمینی است، تصویری از یک آخوند که گفته می‌شود در حال تدریس ریاضیات در اروپاست و ویدئوهایی که ادعا می‌شود در حال تولید گرد و خاک عمدی در مرزهای ایران هستند، سه فکت‌چک تصویری این هفته‌اند. در این قسمت به شایعه ارتباط آبله میمون با همجنس‌گرایی و همچنین بحث میزان اعتقاد مردم ایران به حجاب نیز خواهیم پرداخت. 00:00:38 وبینار آموزشی فکت‌چکینگ 00:04:15 تاثیر ابر آروان بر فیلترینگ در ایران 00:18:59 شایعه جیره‌بندی مواد غذایی در اروپا 00:24:22 ویدیوی تمیزکردن مدفوع از مقبره آیت‌الله خمینی 00:30:31 شایعه آخوندی که در دانشگاه‌های آلمان ریاضی درس می‌دهد 00:42:23 شایعه ارتباط آبله میمون با همجنس‌گرایی 00:47:14 میزان اعتقاد مردم ایران به حجاب 00:55:13 شایعه تولید عمدی گردوخاک در مرزهای ایران   پادکست فکت‌نامه را فرهاد و رضا اجرا می‌کنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکت‌نامه‌اند.  گفت‌وگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیه‌کننده آن افشین صدری است. پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید.   فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم:   وبینار «چگونه با محتوای نادرست مقابله کنیم؟» نقش و سهم شرکت‌هایی مانند ابر آروان در قطع اینترنت ادعای نادرست درباره ارتباط آبله میمون با گرایش جنسی افراد ادعای گمراه‌کننده وزیر اقتصاد درباره کمبود و جیره‌بندی مواد غذایی در اروپا ادعای تمیزکردن مدفوع از مقبره آیت‌الله خمینی چقدر حقیقت دارد؟ چند درصد مردم ایران به حجاب اعتقاد دارند؟ ماجرای واقعی شیخ رودریگو جلول تولید عمدی گرد و خاک در آسمان عراق و ایران

حامی مالی در قید حیات نیست

در این قسمت از پادکست فکت‌نامه، درباره موضوعات مختلفی صحبت می‌کنیم. ابتدا کمی درباره «وبینار آموزشی فکت‌نامه» که جمعه ۱۳ و ۲۰ خرداد برگزار می‌شود توضیح می‌دهیم و از متروپل آبادان و مستند جدید فکت‌نامه با نام «خامنه‌ای و توطئه کرونا» صحبت خواهیم کرد. در ادامه به فکت‌چک بازی فوتبال ایران و کانادا، ویروس جعلی فان‌وکس و همچنین وضعیت امنیت غذایی در ایران خواهیم پرداخت و پس از آن به سراغ یکی از سوژه‌های مهم روز یعنی فیلم سینمایی «عنکبوت مقدس» خواهیم رفت؛ فیلمی که روزنامه کیهان ادعا می‌کند حامی مالی صهیونیست دارد در حالی که این شخص چند سالی است از دنیا رفته است. دو شایعه درباره اسرائیل یعنی شایعه فروش زنان در پاساژهای این کشور و شایعه موظف بودن خانواده‌های اسرائیلی به داشتن چهار فرزند نیز در این قسمت، مرور می‌شوند.   00:00:38 توضیح درباره وبینار آموزشی فکت‌نامه 00:05:07 توضیح درباره فکت‌چک حادثه متروپل آبادان 00:05:48 توضیح درباره مستند «خامنه‌ای و توطئه کرونا» 00:13:21 فوتبال ایران و کانادا 00:18:56 ویروس فان وکس 00:25:31 امنیت غذایی در ایران 00:30:37 حامی مالی فیلم عنکبوت مقدس 00:40:03 شایعه فروش زنان در اسرائیل 00:47:28 شایعه موظف‌بودن خانواده‌های اسرائیلی به داشتن چهار فرزند 00:59:27 ویدئوی نادرست منتسب به معصومه ابتکار   پادکست فکت‌نامه را فرهاد و رضا اجرا می‌کنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکت‌نامه‌اند.  گفت‌وگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیه‌کننده آن افشین صدری است. پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید.   فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم: وبینار آموزشی فکت‌نامه مستند «خامنه‌ای و توطئه کرونا» فوتبال ایران و کانادا پروژه فان‌وکس امنیت غذایی در ایران حامی مالی عنکبوت مقدس شایعه فروش زنان در اسرائیل ادعای نادرست درباره قانون تعداد فرزند در اسرائیل ویدئوی نادرست منتسب به معصومه ابتکار

ماجرای یک ویدیو در لرستان

این هفته در پادکست فکت‌نامه ابتدا درباره سوژه اصلی خبری این روزها، یعنی فاجعه فروریختن ساختمان متروپل در شهر آبادان صحبت می‌کنیم؛ اتفاقی که ده‌ها کشته‌وزخمی برجای گذاشت. اظهارنظرها، فیلم‌ها، عکس‌ها و خبرهایی که در این باره منتشر می‌شوند، مجموعه‌ای از ابهام‌ها را به وجود آورده‌اند. توضیح می‌دهیم که این ابهام‌ها چیست و چرا دسترسی نداشتن به اسناد و اطلاعات درباره مجوزهای ساخت این ساختمان، کار فکت‌چکینگ را برای ما دشوارتر می‌کند. در ادامه به سراغ سوژه اصلی این قسمت یعنی ویدیویی می‌رویم که مربوط به درگیری پلیس با شهروندانی در لرستان است. این ویدیو در روزهای اخیر که اعتراض‌هایی در خیابان‌های شهرهای مختلف از جمله لرستان به وجود آمده، بازنشر می‌شود در حالی که ماجرا مربوط به هفته‌های گذشته است. برخی نیز می‌گویند این درگیری مربوط به حمله اشرار به پلیس بوده است. توضیح می‌دهیم که چگونه در فکت‌نامه توانستیم زمان و مکان دقیق این اتفاق را پیدا کنیم و چه واقعیت‌هایی درباره آن می‌دانیم. به بهانه هفته جمعیت، دو فکت‌چک جمعیتی را هم در این قسمت بررسی می‌کنیم؛ یکی درباره برآوردها از جمعیت ایران در ۸۰ سال آینده و دیگری درباره آمارهای ناباروری در ایران. دو فکت‌چک دیگری هم که در پایان این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم مربوط به خبری درباره رصد کوچ عقاب‌ها و همچنین مصرف سرانه روغن نباتی در ایران است.   00:01:00 فروریختن متروپل 00:07:56 ویدیوی درگیری پلیس با شهروندان در لرستان 00:21:06 جمعیت ایران تا ۸۰ سال آینده 00:28:26 آمار ناباروری در ایران 00:34:40 رصد کوچ عقاب به مدت بیست سال 00:40:07 مصرف سرانه روغن در ایران 00:45:12 روش کار فکت‌نامه چگونه است؟   پادکست فکت‌نامه را فرهاد و رضا اجرا می‌کنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکت‌نامه‌اند.  گفت‌وگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیه‌کننده آن افشین صدری است. پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید.   فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم: راستی‌آزمایی ویدیوی درگیری پلیس با شهروندان در لرستان ادعای شاخ‌دار درباره کاهش جمعیت ایران تا ۳۰ میلیون ادعای بی‌اساس درباره بالا بودن نرخ ناباروری در ایران نقشه رصد کوچ یک عقاب به مدت بیست سال آمار نادرست در مقایسه مصرف روغن در ایران و در جهان

گرانی

اعتراض‌ها در ایران همچنان ادامه دارد و ما هم در این اپیزود، به سراغ یکی از دلایل اصلی شروع آن یعنی «طرح اصلاح نظام پرداخت یارانه‌ای» رفته‌ایم؛ طرحی که در عمل باعث افزایش قابل توجه مواد غذایی اساسی در ایران شده است. در این اپیزود، بررسی می‌کنیم که این گرانی‌ها مربوط به چه کالاهایی است، چه قدر می‌تواند زندگی را در ایران سخت کند و آیا اقشار کم‌درآمد می‌توانند با وجود یارانه‌هایی که دریافت می‌کنند، از پس افزایش قیمت‌ها برآیند یا نه. به غیر از آن به سراغ یک ادعای نادرست درباره امارات متحده عربی رفتیم. برخی از کاربران هوادار دولت ایران اعلام کرده بودند که بلافاصله پس از برداشته‌شدن یارانه‌ها، قیمت مرغ و روغن در امارات متحده عربی افزایش پیدا کرده است. توضیح دادیم که چرا این ادعا، نسبتی با واقعیت ندارد. موضوع آلودگی هوای تهران، همچنین قطعی اینترنت و گران‌شدن تعرفه‌های اینترنت نیز دیگر موضوعاتی است که در این قسمت آنها را مرور می‌کنیم.   00:02:34 پاسخ به برخی سوالات متداول درباره حذف یارانه مواد غذایی 00:31:05 ادعای نادرست درباره گران شدن مواد غذایی در امارات و ارتباط آن با تحولات داخلی ایران 00:39:00 آیا تعطیلی ۲۷ اردیبهشت به‌خاطر ترس از اعتراضات در تهران بود؟ 00:43:36 ادعای نادرست درباره اختلال گسترده و قطع اینترنت در اهواز 00:50:55 ادعای نادرست درباره ارتباط قطعی اینترنت با حمله سایبری به مبین‌نت 00:52:56 آیا تعرفه‌های اینترنت در ایران گران نشده است؟   پادکست فکت‌نامه را فرهاد و رضا اجرا می‌کنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکت‌نامه‌اند.  گفت‌وگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیه‌کننده آن افشین صدری است. پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید.   فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم: پاسخ به برخی سوالات متداول درباره حذف یارانه مواد غذایی ادعای نادرست درباره گران شدن مواد غذایی در امارات و ارتباط آن با تحولات داخلی ایران آیا تعطیلی ۲۷ اردیبهشت به‌خاطر ترس از اعتراضات در تهران بود؟ ادعای نادرست درباره اختلال گسترده و قطع اینترنت در اهواز ادعای نادرست درباره ارتباط قطعی اینترنت با حمله سایبری به مبین‌نت آیا تعرفه‌های اینترنت در ایران گران نشده است؟

قصه تکراریِ پوشش دانشجویان

این هفته در پادکست فکت‌نامه، سوژه اصلی ما باز هم پوشش اجباری در ایران است. در این قسمت، فکت‌چکی را مرور می‌کنیم که درباره گزارشی است که از برنامه ۲۰:۳۰ صداوسیما پخش شده و در آن گفته می‌شود که قوانین پوشش، محدود به دانشگاه‌های ایران نیست و همه دانشجویان در کشورهای بیرون ایران نیز باید چنین قوانینی را رعایت کنند؛ ادعایی شاخ‌دار که بارها تکرار شده است. موضوعات دیگری که به آنها می‌پردازیم:   00:00:29 کارگاه آنلاین فکت‌نامه و پوینتر با موضوع فکت‌چکینگ 00:04:14 ماجرای سفر خانواده قالیباف به ترکیه و ادامه حاشیه‌های آن 00:09:50 پوشش در دانشگاه‌های خارج از ایران 00:23:09 اظهارات رهبر جمهوری اسلامی درباره موفقیت در بدهی نزدیک به صفر ایران 00:35:50 ادعای وزیر بهداشت درباره اینکه واکسن‌هایی که در ایران استفاده شده از فایزر و مدرنا بهتر بوده‌اند 00:41:57  گفته عبدالناصر همتی درباره رکورد تاریخی چاپ پول در دولت رئیسی 00:44:45 دولت کانادا و اتانازی در این کشور 00:47:47 آمارهای مربوط به ثبت‌نام ایرانیان در لاتاری آمریکا    پادکست فکت‌نامه را فرهاد و رضا اجرا می‌کنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکت‌نامه‌اند.  گفت‌وگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیه‌کننده آن افشین صدری است. پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید.   فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم:   آیا دانشجویان بیرون از ایران به دلیل رعایت‌نکردن قوانین پوشش اخراج می‌شوند؟ روایت گمراه ‌کننده رهبر جمهوری اسلامی درباره بدهی‌های خارجی ایران آیا واکسن‌هایی که در ایران استفاده شده از فایزر و مدرنا بهتر است؟ ادعای گمراه‌کننده درباره شکسته شدن رکورد چاپ پول در دولت سیزدهم آیا کانادا برای کاهش هزینه‌های بیماران روانی و معلولان، خدمات مرگ خودخواسته ارائه می‌کند؟ رکورد ایرانیان در ثبت نام برنامه مهاجرتی لاتاری آمریکا