فکت‌نامه | Factnameh

ماجرای یک ویدیو در لرستان

این هفته در پادکست فکت‌نامه ابتدا درباره سوژه اصلی خبری این روزها، یعنی فاجعه فروریختن ساختمان متروپل در شهر آبادان صحبت می‌کنیم؛ اتفاقی که ده‌ها کشته‌وزخمی برجای گذاشت. اظهارنظرها، فیلم‌ها، عکس‌ها و خبرهایی که در این باره منتشر می‌شوند، مجموعه‌ای از ابهام‌ها را به وجود آورده‌اند. توضیح می‌دهیم که این ابهام‌ها چیست و چرا دسترسی نداشتن به اسناد و اطلاعات درباره مجوزهای ساخت این ساختمان، کار فکت‌چکینگ را برای ما دشوارتر می‌کند.
در ادامه به سراغ سوژه اصلی این قسمت یعنی ویدیویی می‌رویم که مربوط به درگیری پلیس با شهروندانی در لرستان است. این ویدیو در روزهای اخیر که اعتراض‌هایی در خیابان‌های شهرهای مختلف از جمله لرستان به وجود آمده، بازنشر می‌شود در حالی که ماجرا مربوط به هفته‌های گذشته است. برخی نیز می‌گویند این درگیری مربوط به حمله اشرار به پلیس بوده است. توضیح می‌دهیم که چگونه در فکت‌نامه توانستیم زمان و مکان دقیق این اتفاق را پیدا کنیم و چه واقعیت‌هایی درباره آن می‌دانیم.
به بهانه هفته جمعیت، دو فکت‌چک جمعیتی را هم در این قسمت بررسی می‌کنیم؛ یکی درباره برآوردها از جمعیت ایران در ۸۰ سال آینده و دیگری درباره آمارهای ناباروری در ایران.
دو فکت‌چک دیگری هم که در پایان این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم مربوط به خبری درباره رصد کوچ عقاب‌ها و همچنین مصرف سرانه روغن نباتی در ایران است.
 
00:01:00 فروریختن متروپل
00:07:56 ویدیوی درگیری پلیس با شهروندان در لرستان
00:21:06 جمعیت ایران تا ۸۰ سال آینده
00:28:26 آمار ناباروری در ایران
00:34:40 رصد کوچ عقاب به مدت بیست سال
00:40:07 مصرف سرانه روغن در ایران
00:45:12 روش کار فکت‌نامه چگونه است؟
 
پادکست فکت‌نامه را فرهاد و رضا اجرا می‌کنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکت‌نامه‌اند. 
گفت‌وگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیه‌کننده آن افشین صدری است.
پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید.
 
فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم:
راستی‌آزمایی ویدیوی درگیری پلیس با شهروندان در لرستان
ادعای شاخ‌دار درباره کاهش جمعیت ایران تا ۳۰ میلیون
ادعای بی‌اساس درباره بالا بودن نرخ ناباروری در ایران
نقشه رصد کوچ یک عقاب به مدت بیست سال
آمار نادرست در مقایسه مصرف روغن در ایران و در جهان

گرانی

اعتراض‌ها در ایران همچنان ادامه دارد و ما هم در این اپیزود، به سراغ یکی از دلایل اصلی شروع آن یعنی «طرح اصلاح نظام پرداخت یارانه‌ای» رفته‌ایم؛ طرحی که در عمل باعث افزایش قابل توجه مواد غذایی اساسی در ایران شده است.
در این اپیزود، بررسی می‌کنیم که این گرانی‌ها مربوط به چه کالاهایی است، چه قدر می‌تواند زندگی را در ایران سخت کند و آیا اقشار کم‌درآمد می‌توانند با وجود یارانه‌هایی که دریافت می‌کنند، از پس افزایش قیمت‌ها برآیند یا نه.
به غیر از آن به سراغ یک ادعای نادرست درباره امارات متحده عربی رفتیم. برخی از کاربران هوادار دولت ایران اعلام کرده بودند که بلافاصله پس از برداشته‌شدن یارانه‌ها، قیمت مرغ و روغن در امارات متحده عربی افزایش پیدا کرده است. توضیح دادیم که چرا این ادعا، نسبتی با واقعیت ندارد.
موضوع آلودگی هوای تهران، همچنین قطعی اینترنت و گران‌شدن تعرفه‌های اینترنت نیز دیگر موضوعاتی است که در این قسمت آنها را مرور می‌کنیم.
 
00:02:34 پاسخ به برخی سوالات متداول درباره حذف یارانه مواد غذایی
00:31:05 ادعای نادرست درباره گران شدن مواد غذایی در امارات و ارتباط آن با تحولات داخلی ایران
00:39:00 آیا تعطیلی ۲۷ اردیبهشت به‌خاطر ترس از اعتراضات در تهران بود؟
00:43:36 ادعای نادرست درباره اختلال گسترده و قطع اینترنت در اهواز
00:50:55 ادعای نادرست درباره ارتباط قطعی اینترنت با حمله سایبری به مبین‌نت
00:52:56 آیا تعرفه‌های اینترنت در ایران گران نشده است؟
 
پادکست فکت‌نامه را فرهاد و رضا اجرا می‌کنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکت‌نامه‌اند. 
گفت‌وگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیه‌کننده آن افشین صدری است.
پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید.
 
فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم:
پاسخ به برخی سوالات متداول درباره حذف یارانه مواد غذایی
ادعای نادرست درباره گران شدن مواد غذایی در امارات و ارتباط آن با تحولات داخلی ایران
آیا تعطیلی ۲۷ اردیبهشت به‌خاطر ترس از اعتراضات در تهران بود؟
ادعای نادرست درباره اختلال گسترده و قطع اینترنت در اهواز
ادعای نادرست درباره ارتباط قطعی اینترنت با حمله سایبری به مبین‌نت
آیا تعرفه‌های اینترنت در ایران گران نشده است؟

قصه تکراریِ پوشش دانشجویان

این هفته در پادکست فکت‌نامه، سوژه اصلی ما باز هم پوشش اجباری در ایران است. در این قسمت، فکت‌چکی را مرور می‌کنیم که درباره گزارشی است که از برنامه ۲۰:۳۰ صداوسیما پخش شده و در آن گفته می‌شود که قوانین پوشش، محدود به دانشگاه‌های ایران نیست و همه دانشجویان در کشورهای بیرون ایران نیز باید چنین قوانینی را رعایت کنند؛ ادعایی شاخ‌دار که بارها تکرار شده است.
موضوعات دیگری که به آنها می‌پردازیم:
 
00:00:29 کارگاه آنلاین فکت‌نامه و پوینتر با موضوع فکت‌چکینگ
00:04:14 ماجرای سفر خانواده قالیباف به ترکیه و ادامه حاشیه‌های آن
00:09:50 پوشش در دانشگاه‌های خارج از ایران
00:23:09 اظهارات رهبر جمهوری اسلامی درباره موفقیت در بدهی نزدیک به صفر ایران
00:35:50 ادعای وزیر بهداشت درباره اینکه واکسن‌هایی که در ایران استفاده شده از فایزر و مدرنا بهتر بوده‌اند
00:41:57  گفته عبدالناصر همتی درباره رکورد تاریخی چاپ پول در دولت رئیسی
00:44:45 دولت کانادا و اتانازی در این کشور
00:47:47 آمارهای مربوط به ثبت‌نام ایرانیان در لاتاری آمریکا 
 
پادکست فکت‌نامه را فرهاد و رضا اجرا می‌کنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکت‌نامه‌اند. 
گفت‌وگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیه‌کننده آن افشین صدری است.
پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید.
 
فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم:
 
آیا دانشجویان بیرون از ایران به دلیل رعایت‌نکردن قوانین پوشش اخراج می‌شوند؟
روایت گمراه ‌کننده رهبر جمهوری اسلامی درباره بدهی‌های خارجی ایران
آیا واکسن‌هایی که در ایران استفاده شده از فایزر و مدرنا بهتر است؟
ادعای گمراه‌کننده درباره شکسته شدن رکورد چاپ پول در دولت سیزدهم
آیا کانادا برای کاهش هزینه‌های بیماران روانی و معلولان، خدمات مرگ خودخواسته ارائه می‌کند؟
رکورد ایرانیان در ثبت نام برنامه مهاجرتی لاتاری آمریکا

مورد عجیب نادر طالب‌زاده

اپیزود جدید پادکست فکت‌نامه، درباره نادر طالب‌زاده است؛ چهره مشهور و جنجالی که به تازگی درگذشت. او در زمانی که زنده بود یکی از مروجان تئوری توطئه در ایران بود و هنگامی که از دنیا رفت هم شایعه‌ها و تئوری‌های توطئه‌ای درباره خانواده، پیشینه و فعالیت‌هایش منتشر شد.
در این اپیزود ابتدا بیشتر با کارها و فعالیت‌های او آشنا می‌شویم و سپس به سراغ چند تئوری توطئه‌ای می‌رویم که طالب‌زاده آنها را مطرح کرد؛ از مسموم کردن آب زمزم در عربستان تا مجموعه اطلاعات گمراه‌کننده‌ای که در جریان حمله ایران به پایگاه عین‌الاسد در عراق مطرح کرد.
در ادامه نیز به سراغ شایعه‌ها و گفته‌های نادرستی می‌رویم که درباره یهودی/آمریکایی بودن مادر او مطرح شده است.
به غیر از سوژه اصلی، دو فکت‌چک دیگر هم در این اپیزود مرور می‌شوند. یکی بررسی ویدئوی جعلی که به نام وصیت‌نامه مریم میرزاخانی، ریاضی‌دان ایرانی منتشر شده و یکی دیگر ادعای نادرستی که می‌گوید در اروپا و آمریکا هم پارک‌هایی مخصوص مادران و کودکان وجود دارد.
در پایان نیز چند کامنت مخاطبان فکت‌نامه را می‌خوانیم و به آن پاسخ می‌دهیم.
00:00:49 معرفی نادر طالب‌زاده و فعالیت‌هایش
00:05:00 تئوری توطئه درباره مسموم کردن آب زمزم در عربستان
00:06:41 توصیه به افسران جنگ نرم برای نخوردن آب و غذا در آمریکا
00:08:09 جریان رسانه‌ای جعلی در زمان حمله ایران به پایگاه عین‌الاسد
00:17:03  تئوری توطئه ترور بیولوژیک نادر طالب‌زاده
00:28:01 ادعاهای نادرست درباره تبار یهوی نادرطالب‌زاده
00:40:17 درباره پدر و پدربزرگ نادر طالب‌زاده چه می‌دانیم
00:49:11 ویدئوی جعلی درباره مریم میرزاخانی
00:51:26 ادعای نادرست درباره وجود پارک‌های ویژه مادران در آمریکا و اروپا
00:52:30 بنر فتوشاپی پشت سر ابراهیم رئیسی
 
پادکست فکت‌نامه را فرهاد و رضا اجرا می‌کنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکت‌نامه‌اند. 
گفت‌وگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیه‌کننده آن افشین صدری است.
پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید.
 
فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم:
آیا طالب‌زاده ترور بیولوژیک شده‌است؟
درستی‌سنجی ادعاهای مطرح شده درباره تبار یهودی خانواده نادر طالب‌زاده«نجات سرباز رایان» تحت تاثیر «روایت فتح» ساخته شد؟
ادعاهای شاخ‌دار درباره سلاح بیولوژیک بودن ویروس کرونا!
درباره کاترین شکدم چه می‌دانیم؟
ماجرای ویدئوی جعلی از وصیت‌نامه مریم میرزاخانی چیست؟
ادعای نادرست درباره «پارک‌های ویژه مادران و کودکان» در اروپا و آمریکا
کتاب Conspiracy Encyclopedia

اپیزود قالیباف

این هفته در پادکست فکت‌نامه به غیر از مرور دو فکت‌چک از قالیباف، کمی هم درباره پرونده سفر خانواده او به ترکیه صحبت می‌کنیم؛ سفری که اظهارنظرهای ضدونقیض درباره آن زیاد است اما منابع کمی برای درستی‌سنجی ابعاد مختلف آن وجود دارد. گفته‌های نادرست و غیرقابل اثبات قالیباف که به ترتیب درباره محدودیت نداشتن تحقیق‌وتفحص مجلس و همچنین سهم دولت از اقتصاد ایران است، باعث شد که نام این قسمت را «اپیزود قالیباف» بگذاریم.
در ادامه به ژاپن می‌رویم و از خبر گمراه‌کننده‌ای درباره ممنوعیت موی دم اسبی در ژاپن می‌گوییم. بعد از بررسی فکت‌چک‌هایی از یک انیمیشن درباره طرح صیانت و سوژه‌ای مربوط به بدهی‌های واقعی دولت‌های مختلف در ایران، به سراغ مرور چند کامنت می‌رویم که از مخاطبان فکت‌نامه دریافت کرده‌ایم.
 
 00:01:36 درباره سفر خانواده قالیباف به ترکیه چه می‌دانیم
 00:12:38 محدودیت‌های تحقیق و تفحص مجلس
 00:16:40 سهم دولت از اقتصاد ایران
 00:22:57 مدل موی دم‌اسبی در مدارس ژاپن
 00:30:41 انیمیشن درباره طرح صیانت
 00:38:25 بدهی‌های دولت
 00:44:22 پاسخ به کامنت‌های شما
 
پادکست فکت‌نامه را فرهاد و رضا اجرا می‌کنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکت‌نامه‌اند. 
گفت‌وگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیه‌کننده آن افشین صدری است.
پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید.
 
فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم:
سایت مدیابایس برای اطلاع از اعتبار سایت‌های خبری
مجلس ایران و محدودیت‌های تحقیق و تفحص
چند درصد از اقتصاد ایران، دولتی است؟
آیا مدل موی دم اسبی در مدارس ژاپن ممنوع است؟
آيا باورهای “فریبرز” درباره طرح صیانت شایعه بود؟
میزان واقعی بدهی دولت‌های جمهوری اسلامی چقدر است؟

رئیسی و یک گواهی ابتدایی جعلی

این هفته در قسمت ۵۶ پادکست هفتگی فکت‌نامه ابتدا کمی درباره کامنت‌های دلگرم‌کننده شنوندگان صحبت می‌کنیم و بعد از آن به سراغ ماجرای یک مدرک جعلی می‌رویم که می‌گویند مربوط به گواهینامه تحصیلی ابراهیم رئیسی است. توضیح می‌دهیم که در چه فرایندی، این سند جعلی حتی از سوی روزنامه‌نگاران نیز بازنشر می‌شود.
در ادامه پادکست، سوژه تعداد افغانستانی‌ها در ایران را بررسی می‌کنیم و توضیح می‌دهیم که چرا عدد ۸ میلیون نفر که از سوی روزنامه جمهوری اسلامی اعلام شده، عددی غیرواقعی است و ما به آن نشان «شاخ‌دار» داده‌ایم.
بعد از هفته‌ها، دوباره به سراغ سوژه‌ای درباره واکسن‌های کرونا می‌رویم و ادعاهای یک کانال تلگرامی ضدواکسن را درباره نقش واکسن در جهش‌های ویروس بررسی خواهیم کرد.
دو سوژه ازدواج با محارم در اروپا و همچنین نقاشی کشیدن فیل‌ها را هم در پایان پادکست، مرور می‌کنیم.
00:06:00 جمعیت افغانستانی‌ها در ایران
00:17:43 رئیسی و یک گواهی ابتدایی جعلی
00:25:44 ادعای نادرست تاثیر واکسن بر تولید سویه‌های جدید
00:44:40 ادعای نادرست قانونی بودن ازدواج با محارم در کشورهای غربی
00:52:18 ادعای نقاشی‌کردن فیل‌ها
پادکست فکت‌نامه را فرهاد و رضا اجرا می‌کنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکت‌نامه‌اند. 
گفت‌وگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیه‌کننده آن افشین صدری است.
پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید.
 
فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم:
گواهینامه شش‌ساله ابتدایی جعلی منسوب به ابراهیم رئیسی
ادعای شاخ‌دار درباره جمعیت ۸ میلیون نفر افغانستانی‌های مقیم ایران
ادعای نادرست درباره واکسن و سویه‌های جدید ویروس
ادعای شاخ‌دار درباره قانونی بودن ازدواج با محارم در کشورهای غربی
خودنگاره فیل نقاش چقدر واقعیست؟

شگفت‌انگیزان جام‌جمی

سوژه اصلی قسمت ۵۵ پادکست فکت‌نامه، مروری بر حضور کودکان و نوجوانان شگفت‌انگیز در صداوسیما و رسانه‌های رسمی ایران است؛ افرادی که اغلب نوجوانند با صفت‌هایی مثل «فرانخبه» یا «مخترع نابغه» معرفی می‌شوند و معمولا هم هیچ سند و مدرکی وجود ندارد که ادعای شگفت‌انگیزبودن آنها را ثابت کند. بهانه این بحث هم برنامه تلویزیونی عصر جدید است که این بار ادعا کرده یک جوان ۲۱ ساله از طریق سلول‌های بنیادی مادرش، توانسته بینایی خود را به طور کامل به دست بیاورد؛ ادعایی که نادرست است.
اما به غیر از این سوژه، به سراغ رباتی می‌رویم که این روزها در اینستاگرام فارسی همه جا حضور دارد و ادعا می‌شود روغن جمع می‌کند. بررسی می‌کنیم که چرا این ماجرا نادرست است و مواردی را که باید درباره این ربات بدانیم، ذکر می‌کنیم. ماجرای اهانت به مکرون در فرانسه، نگاهی به وضعیت آزادی مذهب در تاجیکستان و دو موضوع اقتصادی مربوط به آمارهای درآمد و دخل و خرج دولت ایران هم دیگر مواردی است که در این اپیزود از پادکست فکت‌نامه به آنها می‌پردازیم.
 
00:01:04 ادعای درمان نابینایی از طریق سلول‌های بنیادی در شیراز
00:18:00 «ربات روغن‌جمع‌کن»
00:23:53 آیا یک کاریکاتوریست در فرانسه به دلیل انتشار کاریکاتور امانوئل مکرون، مجرم شناخته شد؟
00:29:00 نگاهی به وضعیت آزادی مذهب در تاجیکستان
00:32:29 آمارهای درآمد و دخل و خرج دولت ایران
 
پادکست فکت‌نامه را فرهاد و رضا اجرا می‌کنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکت‌نامه‌اند. 
گفت‌وگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیه‌کننده آن افشین صدری است.
پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید.
 
فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم:
 
ادعای درمان نابینایی از طریق سلول‌های بنیادی در شیراز
هیچ سندی ادعاهایی را که درباره “فرانخبه دوازده‌ساله” می‌شود تایید نمی‌کند.
ماجرای ” مخترع نابغه ۱۰ ساله” و اهمیت درستی‌سنجی برای رسانه‌ها و منابع رسمی
«ربات روغن‌جمع‌کن»؛ داستان ترجمه یک پست نادرست
آیا یک کاریکاتوریست در فرانسه به دلیل انتشار کاریکاتور امانوئل مکرون، مجرم شناخته شد؟
نگاهی به وضعیت آزادی مذهب در تاجیکستان
دخل و خرج دولت در سال ۱۴۰۰؛ فکت‌ها و شواهد موجود چه می‌گویند؟
آیا رکورد صادرات غیرنفتی ایران در سال ۱۴۰۰ شکسته شده است؟

استادیوم‌ مشهدی، آزمایشگاه‌ اوکراینی

این هفته در قسمت جدید پادکست فکت‌نامه، هفت سوژه مختلف را که در روزهای گذشته فکت‌چک کرده‌ایم، مرور خواهیم کرد. ابتدا به سراغ مادلین آلبرایت می‌رویم و باوری که می‌گوید او سال‌ها پیش از ایران به خاطر نقش‌داشتن در «کودتای ۲۸ مرداد» عذرخواهی کرده است.
سپس به بهانه اظهارات وزیر بهداشت ایران، آمارها و شاخص‌های کرونا در ایران را مرور می‌کنیم و در ادامه دو فکت‌چک ورزشی-سیاسی را بررسی خواهیم کرد. ابتدا از وضعیت اسرائیل در جذاب ورزشکاران دیگر کشورها خواهیم گفت و بعد هم ماجراهای تلخ استادیوم امام رضای مشهد را بازخوانی می‌کنیم؛ جایی که زنان باز هم اجازه نیافتند به استادیوم فوتبال بروند.
نگاهی به ادعاها درباره آزمایشگاه‌های بیولوژیک در اوکراین، ادعایی نادرست درباره یک گفته اوباما در زمینه اختصاص بودجه به توییتر و فیس‌بوک برای جذب کاربران ایرانی دو فکت‌چک دیگری هستند که در قسمت ۵۴ پادکست فکت‌نامه به آنها خواهیم پرداخت.
در پایان نیز به سراغ شایعه‌ای می‌رویم که مربوط به اسکار و سیلی ویل اسمیت به کریس راک در این مراسم است؛ شایعه‌ای که ادعا می‌کند همه اینها کار خود فایزر بوده است!
00:01:00 عذرخواهی مادلین آلبرایت از ایران
00:10:10 وضعیت ایران در مبارزه با کرونا
00:14:36 اسراییل و کمیته‌ جذب ورزشکار
00:19:53 امکان محرومیت ایران از سوی فیفا
00:25:58 آزمایشگاه‌های بیولوژیک اوکراین
00:36:39 بودجه اوباما برای جذب کاربران ایرانی
00:42:25 فایزر و سیلی ویل اسمیت در اسکار
 
پادکست فکت‌نامه را فرهاد و رضا اجرا می‌کنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکت‌نامه‌اند. 
گفت‌وگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیه‌کننده آن افشین صدری است.
پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید.
 
فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم:
مادلین آلبرایت به خاطر نقش آمریکا در «کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲» عذرخواهی نکرده است
آیا ایران جزو ۱۰ کشور «قوی در مبارزه با کرونا» است؟
آیا اسراییل علیه ایران کمیته‌ جذب ورزشکار تشکیل داده‌است؟
آیا امکان کنار گذاشتن تیم ملی فوتبال ایران از جام جهانی وجود دارد؟
درباره آزمایشگاه‌های بیولوژیک اوکراین چه می‌دانیم؟
خبر نادرست بودجه توییتر و فیسبوک برای جذب کاربران ایرانی
آیا سیلی جنجالی ویل اسمیت در اسکار به خاطر فروش «داروی جدید» فایزر بوده است؟

فکت‌نامه در ۱۴۰۰

قسمت ۵۳ پادکست فکت‌نامه در روزی منتشر می‌شود که سه مناسبت دارد؛ روز جهانی درستی‌سنجی، پنجمین سالگرد تاسیس سایت فکت‌نامه و نخستین سالگرد شروع‌به‌کار پادکست فکت‌نامه.
به همین مناسبت، در این قسمت ابتدا مروری می‌کنیم به کارنامه فکت‌نامه از نگاه آمارها و بعد به سراغ کامنت‌ها و صداهایی می‌رویم که مخاطبان فکت‌نامه برای ما ارسال کرده‌اند. از همه کسانی که برای این قسمت ویژه، صدا فرستاده‌اند تشکر می‌کنیم.
در ادامه نامزدها و برندگان «شاخ‌دار سال»، «سورپرایز سال» و «پرزحمت‌ترین فکت‌چک سال» را به شما معرفی می‌کنیم. این قسمت یک جمع‌بندی و مرور کوتاه به یک سال تلاش فکت‌نامه برای پرداختن به خبرهای نادرست و توضیح درباره واقعیت خبرهاست.
روز جهانی فکت‌چکینگ مبارک!
کارنامه فکت‌نامه در سال ۱۴۰۰ 
فکت‌چک‌هایی که در این اپیزود به آنها اشاره کردیم:
پربازدیدترین فکت‌چک سایت: انتخابات با مشارکت زیر ۵۰ درصد و مکانسیم‌های حقوقی سازمان ملل متحد
رتبه‌های بعدی:
آیا یک بیماری جدید در شیان چین شیوع پیدا کرده باعث خونریزی گوش و چشم و بینی می‌شود؟
 
کندی اینترنت در ایران از کجا ناشی می‌شود و چقدر به طرح صیانت مربوط است؟
 
پربازدیدترین مقاله:
طرح صیانت از حقوق کاربران در آستانه تصویب؛ آیا کار اینترنت در ایران تمام شده است؟
جنگ در اوکراین و بازار داغ اخبار جعلی
آیا گفته‌های محمدعلی طاهری در مصاحبه با ایران اینترنشنال مبنای علمی دارد؟
 
پربازدیدترین توییت:
ویدئوی مصاف درباره کشته‌سازی در اوکراین
آیا چین زباله‌های اتمی خود را در ایران دفن می‌کند؟
ادعای جعلی درباره عزل منی
 
پربازدیدترین‌ها در اینستاگرام:
عکس پوتین و زلینسکی
واقعه گوهرشاد ارتباطی با کشف حجاب نداشته است.
آیا عکس زنی که در خوزستان از روی زمین آب می‌خورد، فتوشاپ شده است؟
پربازدیدترین پست‌ها در تلگرام:
آیا ایران رتبه دوم واکسیناسیون را در دنیا به دست آورده است؟
ادعای مرگ‌بار بودن واکسن‌های کرونا
جعل جدول خبرگزاری تسنیم برای اثبات گفته رهبر درباره رتبه اقتصادی ایران
 
پرشنونده‌ترین اپیزودهای پادکست فکت‌نامه:
مستند رائفی‌پور
انتقام سخت
حسن عباسی
کاترین شکدم
محمدعلی طاهری و عرفان حلقه
بنی‌صدر و شایعه‌ای که نمی‌میرد
 
کاندیداهای شاخ‌دار سال:
آیا استقبال از ابراهیم رئیسی در تاریخ انتخابات جمهوری اسلامی «کم‌نظیر» است؟
ادعای خامنه‌ای درباره ارتباط داعش با دموکرات‌های آمریکا
طراحی کووید؛ ماجرای یک مستند «غیرعادی»
 
دیگر شاخ‌دارهای قابل توجه:
شایعه کشف «گور دسته‌جمعی شهدای مسجد گوهرشاد» در مشهد صحت ندارد
آیا سندی مبنی بر توطئه انگلیس برای کاهش جمعیت ایران وجود دارد؟
آیا به‌زودی با رویداد لاشامپ، همه سلاح‌های مدرن از کار خواهد افتاد؟
آیا با توسعه انرژی هسته‌ای می‌توان مشکل آب هفت استان را حل کرد؟
نقل قول از نیویورک تایمز و وال‌استریت ژورنال درباره فواید حجاب و تشکیل گشت پوشش توسط پلیس نیویورک
 
سورپرایز سال:
آیا شرکت‌های ایرانی برای تامین قطعات با خودروسازهای آلمانی مانند بنز و بی‌ام‌و همکاری می‌کنند؟ (برنده سورپرایز سال)
اوکراین از نظر تعداد سربازان اعزامی سومین کشور نیروهای ائتلاف در عراق بوده است
مقایسه جمعیت کارمندان ایران با کارکنان بخش عمومی در کشورهای دیگر
 
پایین‌کشیدن عکس قاسم سلیمانی و عذرخواهی پلیس در هند
 
پرزحمت‌ترین فکت‌چک‌ها
محمدعلی طاهری و عرفان حلقه (برنده پرزحمت سال)
آیا امواج رادیویی برای سلامتی مضر هستند؟
طراحی کووید؛ ماجرای یک مستند «غیرعادی»

سال‌ها و نام‌ها

در این قسمت از پادکست فکت‌نامه، به بهانه سال نو، به سراغ سوژه‌هایی رفتیم که درباره نام‌گذاری سال جدید و همچنین پیام‌های نوروزی رهبر و رئیس‌جمهور ایران است. ابتدا به ماجرای جنجالی نبود سفره هفت‌سین در پیام نوروزی رییس‌جمهور ایران پرداختیم و به این سوال پاسخ دادیم که رئیس‌جمهورهای ایران در چه سال‌هایی پیام نوروزی خود را کنار سفره هفت‌سین منتشر کرده‌اند. بعد هم به بهانه اشاره به آغاز قرن جدید در پیام نوروزی امسال و پارسال رهبر جمهوری اسلامی، به این سوال پاسخ دادیم که بالاخره قرن جدید از چه زمانی شروع می‌شود؟
بحث اصلی این قسمت اما درباره نام‌گذاری امسال است. ابتدا در این باره صحبت کردیم که این نام‌گذاری‌ها چه تاریخچه‌ای داشته. ضمن اینکه تاثیر این نام‌گذاری‌ها را بر شرایط زندگی مردم ایران بررسی می‌کنیم. دانش‌بیان و اشتغال‌آفرین، دو عبارتی است که در نام امسال وجود دارد و در پایان پادکست، نگاهی کردیم به وضعیت شرکت‌های دانش‌بنیان و همچنین شرایط اشتغال‌زایی در کشور.
00:04:05 سفره هفت‌سین و پیام‌های نوروزی
00:10:31 قرن جدید از چه زمانی شروع می‌شود؟
00:15:13 رهبر جمهوری اسلامی و نام‌گذاری سال‌ها
00:32:00 تاثیر نام‌گذاری سال‌ها چیست؟
00:35:03 وضعیت شرکت‌های دانش‌بنیان در ایران چگونه است؟
00:47:44 اشتغال‌زایی در ایران چه وضعیتی دارد؟
 
پادکست فکت‌نامه را فرهاد و رضا اجرا می‌کنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکت‌نامه‌اند. 
گفت‌وگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیه‌کننده آن افشین صدری است.
پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید.
 
فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم:
ماجرای هفت‌سین در پیام‌های نوروزی
خامنه‌ای هم سال گذشته و هم امسال را آغاز قرن جدید نامید
آیا یک ویروس جدید ناشناخته در چین شایع شده‌است؟
آیا آمریکا تروریست‌های داعش را به شرق اوکراین می‌فرستد؟
آیا ژاپن، عده طلاق اسلامی را رسمی کرده‌است؟
آیا در خیابان‌های سیدنی موجود فضایی پیدا شده‌است؟