جعلی‌ها؛ از فرانسه تا بنگلادش

در ابتدای قسمت ۱۷۶ پادکست هفتگی فکت‌نامه بعد از اشاره به چند خبر مهم این روزها، درستی‌سنجی خبری را مرور کردیم که ادعا می‌کرد دستور خامنه‌ای برای حمله به اسرائیل بعد از کشته شدن اسماعیل هنیه در تهران، باعث ریزش شدید در بازارهای سهام دنیا شده است؛ ادعایی که از ما نشان نادرست گرفت.

پررنگ‌ترین موضوع پادکست این هفته، سوژه‌های مرتبط با تحولات اخیر بنگلادش است. در این ارتباط چهار ویدیو را در دو گزارش مختلف درستی‌سنجی کردیم و همگی نشان‌های نادرست و شاخ‌دار گرفتند. در قسمت ۱۷۶ پادکست، این ویدیوها و دلایل فکت‌نامه برای رد ادعاهای مربوط به آن را مرور کرده‌ایم.

اخیرا تصویری ساختگی از یک نظرسنجی در کانال ۱۲ تلویزیون اسرائیل منتشر و به طور گسترده دست به دست شد که ادعا می‌کرد «تجاوز جنسی به اسرای فلسطینی» را به رأی گذاشته است؛ در حالی که چنین خبری صحت ندارد. درباره این موضوع در پادکست صحبت کرده‌ایم.

سوژه بعدی، استفاده از یک خبر قدیمی برای ساخت و انتشار یک اسکرین‌شاتِ ساختگی است؛ خبری که از تجاوز گروهی چند مهاجر افغانستانی در یک روستا طی روزهای اخیر حکایت داشت اما در اصل و ابعاد خبر، تاریخ آن و جعل صفحه خبری منتسب به ایرنا، دستکاری گسترده‌ای انجام شده بود.

پیش از مرور کامنت‌ها نیز فکت‌چک یه تصویر جعلی دیگر را مرور کردیم که ادعا می‌کرد رئیس‌جمهور فرانسه و محافظش در حال بوسیدن لب‌های یکدیگر هستند. 

 

00:01:31 مقدمه

00:06:08 فرمان حمله خامنه‌ای به اسرائیل، بر بازارهای سهام تاثیر گذاشت؟

00:13:21 ادعای شاخ‌دار فروش زنان هندو در بنگلادش به عنوان برده

00:19:53 چند ویدیوی نادرست مرتبط با رویدادهای اخیر بنگلادش

00:28:55 ادعای شاخ‌دار نظرسنجی درباره تجاوز جنسی به اسرای فلسطینی در اسرائیل

00:32:45 جعل و بازنشر یک خبر قدیمی درباره مهاجران افغانستانی

00:38:55 تصویر جعلی بوسه مکرون و محافظ شخصی‌اش روی قایق

00:43:07 کامنت‌ها

 

پادکست فکت‌نامه را فرهاد و رضا اجرا می‌کنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکت‌نامه‌اند. گفت‌وگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.

هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی می‌کند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، شان جم و نادر صمدی به همراه نیوشا و آرین کار تهیه و تولید این قسمت را بر عهده داشته‌اند.

پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید.

فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم:

فهرست و تعریف نشان‌های فکت‌نامه

ویدئوهای آموزشی مکتب‌خانه

فرمان حمله رهبر جمهوری اسلامی به اسرائیل، بر بازارهای سهام تاثیر گذاشت؟

ادعای شاخ‌دار فروش زنان هندو در بنگلادش به عنوان برده

چند ویدیوی نادرست مرتبط با رویدادهای اخیر بنگلادش

ادعای شاخ‌دار نظرسنجی درباره تجاوز جنسی به اسرای فلسطینی در اسرائیل

جعل و بازنشر یک خبر قدیمی درباره مهاجران افغانستانی

تصویر جعلی بوسه مکرون و محافظ شخصی‌اش روی قایق

کانال پادکست «هزارداستان بودجه» در کست‌باکس

لینک نظرخواهی آنلاین فکت‌نامه