Thursday Jan 09, 2025

تتر و دلار، دایناسور و مار

در قسمت ۱۹۷ پادکست هفتگی فکت‌نامه، ابتدا چند فکت‌چک به‌جا مانده از دو هفته قبل را مرور کردیم که موضوعات متنوعی، از حوزه پزشکی و سلامت گرفته تا سوریه و دو ادعای سیاسی را شامل می‌شد.

در ادامه دو مقاله مرتبط با موضوع فیلترینگ در ایران را مرور کرده‌ایم؛ ابتدا توضیحاتی درباره اینکه از مصوبه شورای عالی فضای مجازی در اوایل دی‌ماه چه می‌دانیم و سپس فکت‌چک اظهارات گمراه‌کننده یکی از اعضای همین شورا درباره گوگل‌پلی.

خبر نادرست اخراج سفرای جمهوری اسلامی ایران از چندین کشور موضوع دیگری است که در این قسمت به آن اشاره کردیم.

آماری از کودکان بازمانده از تحصیل در ایران، طی روزهای اخیر بازتاب زیادی در رسانه‌های داشت که درستی‌سنجی آن را در این اپیزود مرور کرده‌ایم.

ویروسی که به نام HMPV شناخته می‌شود، این روزها برای برخی نگرانی‌هایی را ایجاد کرده است. در مقاله‌ای درباره این ویروس توضیح دادیم.

اخیرا یاسر جبرائیلی ادعایی را درباره قیمت واقعی دلار مطرح کرد، اما معیارش برای این ادعا به شدت گمراه‌کننده بود. در این پادکست درباره این مساله نیز صحبت کرده‌ایم.

دو ادعای نادرست تحریم رمزارز تتر در اروپا و ابتلای نتانیاهو به سرطان نیز از دیگر فکت‌چک‌های این هفته هستند.

آخرین فکت‌چک‌های این قسمت، تکرار شایعه قدیمی کشف دایناسور در کوه سبلان و ادعای وجود سمی‌ترین مار جهان در فلفل دلمه‌ای است که هر دو شاخ‌دار بودند.

00:02:20 مقدمه

00:05:52 مرور فکت‌چک‌های به‌جا مانده از دو هفته قبل

00:26:28 ادعای گمراه‌کننده درباره حذف اپلیکیشن‌های ایرانی از گوگل‌پلی

00:31:43 ادعای نادرست اخراج و دیپورت سفرای ایران از ۱۶ کشور

00:34:04 نگاهی به آمار دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل در ایران

00:37:31 درباره خطرناک‌بودن ویروس HMPV چه می‌دانیم؟

00:43:41 ادعای گمراه‌کننده جبرائیلی درباره قیمت دلار و قدرت خرید دلار

00:48:55 اروپا «تتر» را تحریم نکرده است

00:51:17 خبر نادرست ابتلای نتانیاهو به سرطان پروستات

00:53:01 پخش مجدد شایعه قدیمی کشف دایناسور در سبلان

00:56:40 ادعای شاخ‌دار وجود سمی‌ترین مار جهان در فلفل دلمه‌ای

01:00:38 کامنت‌ها

پادکست فکت‌نامه را فرهاد و رضا اجرا می‌کنند که به ترتیب سردبیر و عضو تحریریه سایت فکت‌نامه‌اند. گفت‌وگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.

هیلا نیکو با کمک ابزارهای هوش مصنوعی کاور این قسمت پادکست را طراحی کرده، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته، نادر صمدی تهیه‌کننده پادکست است و نیوشا، آرین و شان نیز در تولید این قسمت به ما کمک کرده‌اند.

پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید.

فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم:

فهرست و تعریف نشان‌های فکت‌نامه

ویدئوهای آموزشی مکتب‌خانه

ادعای نادرست ساخت واکسن کرونا پیش از شروع همه‌گیری

آزمایش بالینی داروی رشد مجدد دندان

درمان بیماری ویروسی جدید با ختمی و پنیرک و آبلیمو

خبر نادرست اعدام یکی از شکنجه‌گران حکومت اسد در دمشق

بشار اسد در زمان خروج از سوریه، ۱۳۵ میلیارد دلار خارج نکرد

ویدیوی نادرست پیدا شدن زندانیان تازه در سوریه

شروین حاجی‌پور مدیر روابط عمومی وزارت ارشاد نشده‌است

ادعای خامنه‌ای درباره نیروهای نیابتی